Urbano ostrvo topline je fenomen povećane temperature vazduha u gradovima u odnosu na ostatak okoline pa naučnici ukazuju na to da je s rastom temperature širom svijeta kao i povećanjem urbanizacije prilično važno razumjeti kako toplina koju uzimaju gradovi utiče na naše drveće – i obratno.
Tim naučnika s tehničkog univerziteta u Minhenu (TUM) je pratio na osnovu uzorka rast čak 1.383 drveta tokom posljednjih 150 godina. Ono što su otkrili je da, iako gradsko drveće generalno „dobiva bitku“, bez obzira u kojem kraju svijeta ono raste. Širom tih svih zona, ako se gleda u cjelini, stopa rasta i ruralnog i urbanog drveća se nije značajnije povećavala od šezdesetih godina prošlog vijeka. Uopšte gledajući, gradsko drveće je raslo čak 25 puta brže od onog ruralnog.
„Pokazali smo kako je gradsko drveće iste starosti kao i ono u divljini u prosjeku – veće, jer i raste brže. Iako ta razlika iznosi oko jednu četvrtinu za drveća starosti od oko 50 godina, ona je nešto ispod 20% kod stabala starih 100 godina“, pojasnio je član naučnog tima Hans Prech.
Drveća iz različitih klimatskih uslova
Svi podaci su sakupljani od drveća u i oko Berlina i Minhena u Njemačkoj, zatim u Brisbaneu u Australiji, u Kejp Tounu u Južnoafričkoj Republici, u Hanoju u Vijetnamu, u Hjustonu u Teksasu, u Pariza u Francuskoj, u Princ Džordžu u Kanadi, u Santijagu u Čileu i u Saporou u Japanu. Svi ti gradovi su izabrani zbog četiri različite klime – subpolarne, sredozemne, umjerene i suptropske.
Najveći rast gradskog drveća zapažen je u subpolarnim regijama, dok kod umjerene klime drveća u urbanoj sredini sporije rastu od svojih ruralnih rođaka. Razlike gotovo da i nije bilo u rastu sredozemnog drveća, dok je ono suptropsko urbano raslo brže onih spomenutih šezdesetih godina, ali se od tada izjednačilo s rastom ruralnog.
Naučnici smatraju kako je generalno ubrzanje rasta od šezdesetih posljedica emisije ugljen-dioksida, a ranije studije su otkrile da sve dok ima vode, toplija klima pogoduje rastu drveća.
Ubrzani rast, ali i starost
Drveće i biljke mogu svoju sezonu rasta proširiti u toplijoj okolini i takođe tako povećati stopu fotosinteze zahvaljujući fertilizacijskom efektu ugljen-dioksida. U gradovima u kojima drveće ne uspijeva faktori poput lošeg kvaliteta tla ili manjka vode se suprotstavljaju toplini koja doprinosi rastu, ističu naučnici.
Međutim, osim što gradsko drveće brže raste – ono brže i stari i treba češće mijenjanje mladicama. Istraživanje je objavljeno u časopisu Scientific Reports.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, kao i na X nalogu.