BEOGRAD - Da bi neka ličnost bila kanonizovana, odnosno proglašena za sveca ne postoje pravila i žurba, ali je potrebno da bude ispunjen jedan od mogućih uslova - mučenička smrt, kult u narodu, javljanje čudom ili da su netruležne mošti.
Povodom pisanja pojedinih medija da je Teslina naučna fondacija iz Filadelfije uputila Sinodu SPC i patrijarhu srpskom Irineju prijedlog da se Nikola Tesla proglasi za sveca, vjerski analitičar Živica Tucić je rekao da ne vidi uslove za kanonizaciju poznatog naučnika koji nije, kako je istakao, doprineo samo Srbima, već čitavom čovječanstvu, ali da se time ne umanjuje značaj Tesle.
"Ono što je u istoriji Crkve neki preduslov da bi se neko kanonizovao, to ovde nije prisutno. Naravno, svako može predložiti, ali uobičajeno je da se stvori kult u narodu da je neko svetitelj", rekao je Tucić i objasnio da je na Crkvi da za 20, 30 godina procjeni da li je taj kult dovoljno učvršćen i da li zaista postoji.
"Svetitelji su bili većinom monasi, monahinje, episkopi, ali ima i civila, vernika, građana, odnosno ljudi koji su vodili hrišćanski život", rekao je Tucić i dodao da je Tesla vodio naučni život i ima ogromne zasluge, ali da sa teološke strane nema uslova da bude kanonizovan.
"Za proglašenje nekog svetim ne postoje pravila i žurba, ali treba da je neko vodio svet, čist i čestit, uzoran život", rekao je Tucić, dodajući da u srpskom "svetačniku" ima oko 100 imena.
Sveti arhijerejski Sabor SPC na osnovu prijedloga iz neke eparhije proglašava određene kandidate za svece, pa je tako na posljednjem zasjedanju u maju ove godine donio odluku da u diptih svetih pravoslavne Crkve unesu dvojicu sveštenomučenika i 40 đaka Momišićkih postradalih od Turaka 1688. godine.
Ukazujući da ne postoji pravilo kada se kanonizacija može obaviti, on je istakao da se rijetko dešava da se neko proglasi svetim ubrzo poslije smrti, već da se obično to desi tek poslije nekoliko decenija ili čak vijekova.
"Crkva ne žuri. Potrebni su određeni preduslovi, među kojima su važnija dva - isceljenje bolnih koji su mu se molili ili da su zemni ostaci, mošti, ostali neraspadnuti", objasnio je Tucić.
Prema njegovim riječima, ako je "kandidat" umro mirno, postaje prepodoban ili pravedan, a ako je postradao mučenički za vjeru, onda se proglašava svetim mučenikom.
Tucić je napomenuo da je uvijek bilo pritisaka na Crkvu od pojedinih vjernika, grupa, eparhija ili čak vlasti da nekoga pribroji svetiteljima i kada nema dovoljno dokazanih elemenata za kanonizaciju.
"Nekima je neko svet iako ga Crkva nije takvim proglasila i uvrstila u kalendar", istakao je Tucić i naveo da Crkvi nije lako da se tome suprostavi, kao i da među svetima ima djece, muškaraca i žena, vladara, vojnika, monaha, episkopa...
Ruska pravoslavna crkva saopštila je sredinom jula da je u posljednjih 15 godina kanonizovala 1.700 svetitelja, novomučenika i ispovjednika, a samo je na saboru 2000, zboru ruskih svetitelja priključeno 1.097 imena.
Rimokatolička crkva je tek od 10. vijeka centralizovala kanonizacije, a 1588. osnovala ustanovu za to, koja 1969. postaje kongregacija.
Broj novih lokalnih svetitelja (blaženih) i opštih se uvećavao, pa je tako samo prethodni papa kanonizovao 1.750 osoba, a postupak za 1.500 je u toku.
Papa Benedikt XVI dopustio je dovršenje postupaka koji su bili u poodmakloj fazi, ali ne želi da nastavi tu praksu.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, kao i na X nalogu.