Blagoje Šupić, izvršni direktor za ekonomsko-finansijske poslove "Elektroprivrede RS" (ERS), kaže da ovo preduzeće od 2008. godine u kontinuitetu pozitivno posluje i da je Informacija o poslovanju ERS, koju je Savez za promjene dostavio Narodnoj skupštini RS za vanrednu sjednicu NS RS, netačna, tendenciozna, zlonamjerna i namijenjena čisto u političke svrhe.
"Dobar dio podataka u informaciji je pogrešan, a i oni koji su tačni, tendenciozno su interpretirani i upoređivani s neuporedivim veličinama s ciljem obmanjivanja javnosti", rekao je Šupić.
NN: Opozicija u RS traži posebnu sjednicu Narodne skupštine RS, a materijal koji je dostavila govori o ne baš sjajnim rezultatima ERS?
ŠUPIĆ: Očigledno je da je predlagač održavanja vanredne sjednice Narodne skupštine RS, namjerno, pogrešno koristio podatke o poslovanju ERS, ne uzimajući konsolidovani izvještaj i, svjesno, izostavljajući rezultate Matičnog preduzeća kako bi umanjio pozitivne rezultate poslovanja. Dobar dio podataka u informaciji je pogrešan, a i oni koji su tačni, tendenciozno su interpretirani i upoređivani s neuporedivim veličinama s ciljem obmanjivanja javnosti, kao npr. poređenje cijena električne energije na pragu elektrane, ostvarenih na slobodnoj prodaji s cijenama za krajnje kupce u RS, koje pored proizvodne cijene koštanja moraju uključiti i cijenu prenosa, distribucije i snabdijevanja.
NN: Da li je tačno da se domaćim kupcima obračunava najviša cijena, dok je za ostale znatno niža, barem tako piše u informaciji?
ŠUPIĆ: Konstatovati da je cijena električne energije za tarifne kupce u RS skuplja od cijene za ostale kupce postignuta na slobodnom tržištu, je isto kao reći da je cijena namještaja skuplja od cijene balvana od kojih je taj namještaj napravljen. Cijena po kojoj se prodaje energija distributivnim preduzećima radi snabdijevanja tarifnih kupaca u RS je utvrđena od strane RERS-a i iznosi 5,41 pf/kWh, i nije se mijenjala od 1. januara 2010. godine. Ista ne obezbjeđuje pozitivno poslovanje proizvodnim preduzećima u sistemu "Elektroprivrede RS" jer je niža od proizvodne cijene koštanja. Uporedna ovoj cijeni je ostvarena prodajna cijena za ostale kupce prodajom na slobodnom tržištu 6,89 pf/kWh za 2010. godinu, 8,59 pf/kWh za 2011. godinu, 8,87 pf/kWh za 2012. godinu, 8,29 pf/kWh za 2013. godinu, 8,09 pf/kWh za 2014. godinu. Evidentno je da su ostvarene cijene za prodaju ostalim kupcima znatno veće od cijene po kojoj se energija prodaje distributivnim preduzećima radi snabdijevanja tarifnih kupaca u RS, zahvaljujući čemu "Elektroprivreda RS" i posluje pozitivno.
NN: Kako objašnjavate onda velika potraživanja i obaveze koje navode u izvještaju?
ŠUPIĆ: Radi se o elementarnom nepoznavanju funkcionisanja energetskog sektora, ili namjernom iskrivljivanju činjenica jer u materijalu dostavljenom Narodnoj skupštini RS su sabrana ukupna potraživanja svih distributivnih i proizvodnih preduzeća iz sastava ERS, ne uključujući ili ne shvatajući mjesto i ulogu Matičnog preduzeća, kao ni funkcionisanje međusobnih ekonomskih odnosa u okviru Mješovitog holdinga "Elektroprivrede RS" i potrebu konsolidacije. Time su prezentovani podaci prakično duplirani. Interni odnosi između Matičnog preduzeća i proizvodnih preduzeća od kojih Matično preduzeće kupuje električnu energiju i istu prodaje elektrodistributivnim preduzećima su specifični i kao takvi su uvijek uravnoteženi. Tako su obaveze Matičnog preduzeća prema proizvođačima na dan 31. decembra 2014. godine iznosile 172 miliona KM, a potraživanja Matičnog preduzeća od elektrodistribucija 187 miliona KM. Sabiranje ovih iznosa, što je učinjeno u odnosnom materijalu, govori o elementarnom nepoznavanju funkcionisanja "Elektroprivrede RS" od strane predlagača materijala za Narodnu skupštinu. Na isti način su u dostavljenom materijalu sabrane i ukupne obaveze svih distributivnih i proizvodnih preduzeća iz sastava "Elektroprivrede RS", zanemarujući interne odnose, čime su i obaveze iskazane u višestruko većem iznosu.
NN: U informaciji se navodi i to da ERS ima velikih problema sa distributivnim gubicima i da je u posljednjih deset godina "nestao" čitav blok u jednoj od termoelektrana, koji se mogao izraditi vlastitim sredstvima "Elektroprivrede".
ŠUPIĆ: Sva priča o distributivnim gubicima je postavljena tako kao da su se distributivni gubici pojavili u "Elektroprivredi RS" dolaskom SNSD-a na vlast u RS, a istina je da su 2001. godine, kada su "Elektroprivredom" upravljali kadrovi bliski predlagaču materijala, distributivni gubici bili čak 26,51 odsto, te da su sa 2013. godinom prepolovljeni i svedeni na nivo od 13,29 odsto, da bi u 2014. godini bili dodatno smanjeni na nivo od 12,05 odsto, što je za jedan odsto manje od odobrenih od strane RERS-a, koji se rukovodi stanjem mreže i drugih energetskih objekata i realno sagledava mogućnost smanjenja gubitaka. Efekat smanjenja distributivnih gubitaka za period od 2006. godine, kada su isti bili 20,84 odsto, do 2014. godine, kada su svedeni na 12,05 odsto, iznosi oko 197 miliona KM. Rezultat kontinuiranog smanjenja gubitaka samo u 2014. godini, poredeći je sa gubicima iz 2001. godine, je preko 55 miliona KM i to su nepobitne činjenice koje ne navodi predlagač materijala, nego se bavi politikantstvom, ne uvažavajući činjenicu da ERS pripada i njemu, kao i svim ostalim građanima RS i da joj na ovaj način nanosi štetu.
NN: Tvrdite da "Elektroprivreda RS" pozitivno posluje?
ŠUPIĆ: Od 2008. godine "Elektroprivreda RS" u kontinuitetu pozitivno posluje, s tendencijom poboljšanja poslovanja u svim segmentima. Prisutna je dobra pogonska spremnost svih proizvodnih objekata i rast proizvodnje, kontinuirano smanjenje distributivnih gubitaka i povećanje investicionih aktivnosti. U periodu od 2008. do 2014. godine povećana je aktiva i pasiva sa 3,4 milijarde iz 2008. godine na četiri milijarde KM na dan 31. decembra 2014. godine, povećana je neto stalna imovina sa tri milijarde KM na 3,69 milijardi KM, a kapital je povećan sa 3,1 milijardu KM na 3,65 milijardi KM. Redovno se isplaćuju sve obaveze, porezi i doprinosi, PDV, donacije, dividende, rente za korišćenje prirodnih resursa, obaveze po dugoročnim kreditima, kao i kratkoročne obaveze. Samo godišnja obaveza ERS za poreze i doprinose iznosi oko 100 miliona KM, za PDV oko 50 miliona KM, a za naknade za korišćenje prirodnih resursa oko 44 miliona KM, što ukupno iznosi oko 194 miliona KM.
NN: Opozicija tvrdi da je šteta već napravljena i da "Elektroprivreda" sve lošije posluje u proteklih deset godina.
ŠUPIĆ: "Elektroprivreda RS" je 2001. godine, kada su istom upravljali kadrovi SDS-a, ostvarila ukupnu proizvodnju od 4.676 GWh, gubitak u poslovanju 134 miliona KM, distributivne gubitke 26,51 odsto, cijena koštanja električne energije proizvedene u termoelektranama je bila 13,37 pf/kWh, a realizovane investicije 65 miliona KM. Posljednji objavljeni revidirani finansijski izvještaji su, za 2013. godinu, kada je ostvarena ukupna proizvodnja od 6.364 GWh, dobit u poslovanju 53 miliona KM, distributivni gubici 13,29 odsto, cijena koštanja električne energije proizvedene u termoelektranama 8,35 pf/kWh, a realizovane investicije 150 miliona KM. Evidentno je da je, poredeći 2013. sa 2001. godinom, došlo do povećanja proizvodnje sa 4.676 GWh na 6.364 GWh, što je povećanje od 1.688 GWh, ili praktično godišnja proizvodnja jedne termoelektrane, a sve samo kroz povećanje pogonske spremnosti postojećih proizvodnih objekata, prvenstveno termoelektrana. Tekući rezultat poslovanja je sa gubitka od 134 miliona KM iz 2001. prerastao u dobit od 53 miliona KM u 2013. gdini. Cijena koštanja kilovat-časa iz termoelektana je sa 13,37 pf/kWh u 2001. godini smanjena na 8,35 pf/kWh u 2013. godini. Realizovane investicije su sa 65 miliona KM iz 2001. godine povećane na 150 miliona KM u 2013. godini. Pomenute 2001. godine opozicija, sadašnja pozicija, nije politizovala ovakve katastrofalne rezultate, onih koji su tada bili pozicija, upravljali "Elektroprivredom RS" i pokazali svoje sposobnosti, stručnosti i kvalitete na djelu. Upravo ti, čiji rezultati su prikazani iz 2001. gdine, kada su imali vlast, sada politizuju pitanje povećanja cijena elektične energije određenim kategorijama potrošača i kritikuju one koji su od "Elektroprivrede RS", kao hroničnog gubitaša, konsolidovali preduzeće koje je do 2008. godine bilo hronični gubitaš, a od tada u kontinuitetu pozitivno posluje.
NN: Da li je onda potrebno povećanje cijena električne energije, ako se posluje pozitivno?
ŠUPIĆ: Kao što smo do sada naveli u više navrata, povećanje cijena je potrebno zbog povećanja naknada za korišćenje prirodnih resursa, u svrhu punjenja Fonda solidarnosti RS, te radi povećanja amortizacije i povrata na kapital novonabavljenih sredstava, dodatnih troškova dostave računa putem "Pošta RS" i sličnih rashoda na koje ERS ne može uticati.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, kao i na X nalogu.