Željka Cvijanović, ministar za ekonomske odnose i regionalnu saradnju RS, ističe da bi bilo logično da, s obzirom na prirodu projekta kao i oblasti u kojima će se realizovati, projekat "Podrinje" prati i podrška iz sredstava IPA, ali i drugih vidova evropske pomoći.
Ona naglašava da osim institucionalnih, vladinih i opštinskih struktura Srbije i RS, mnogi projekti podrazumijevaju direktno učešće nevladinog sektora i organizacija civilnog društva.
"Predstavništvo RS u Beogradu, koje je i iniciralo ovaj projekat i vodilo sve pripremne aktivnosti, nastaviće da vrši poslove koordinacije i tokom realizacije glavnog projekta i svih pojedinačnih projekata koji ga čine", kazala je Cvijanovićeva u intervjuu za "Nezavisne".
NN: Na sutrašnjoj zajedničkoj sjednici vlada RS i Republike Srbije u Banjaluci biće ozvaničen početak realizacije prekograničnog projekta "Podrinje". O kakvom projektu je riječ?
CVIJANOVIĆ: U pitanju je zajednički projekat dvije vlade koji je dominantno privrednog karaktera, ali koji predviđa i mogućnost zajedničkih aktivnosti i saradnje u oblasti ekologije, sporta, kulture, obrazovanja, zdravstva i civilnog društva. On podrazumijeva uvezivanje prostora 25 opština, od kojih je 12 na teritoriji RS, a 13 u Srbiji. Na pripremi ovog projekta radi se već neko vrijeme, a mnoge od ideja su prenesene iz Dunavske strategije koja se odnosi na saradnju zemalja Podunavlja. Projektom "Podrinje" obuhvaćen je prostor od skoro 3.000 kvadratnih kilometara sa oko 1,3 miliona stanovnika, koji pruža ogromne mogućnosti i razvojne šanse sa obje strane rijeke Drine.
NN: Da li se zna čime se uopšte raspolaže na tom prostoru?
CVIJANOVIĆ: Platformom projekta "Podrinje" identifikovani su potencijali, potrebe, inicijalni projekti, nosioci aktivnosti i slično. Naš cilj je da ova platforma preraste u strategiju razvoja ove prekogranične regije sa kratkoročnim i dugoročnim akcionim planom za njeno sprovođenje. U fazi pripreme projekta "Podrinje" Predstavništvo RS u Beogradu izradilo je odgovarajuće upitnike i u saradnji sa svih 25 opština identifikovalo njihove potrebe i interese, i izradilo početne konkretne projekte u različitim oblastima. Pored opština, značajne informacije i ideje su obezbijeđene od strane ministarstava i drugih institucija RS i Srbije. Projekat "Podrinje" nema ograničen vremenski rok, u pitanju je dugoročni koncept i on će se stalno nadograđivati, zavisno od potreba.
Ovaj projekat predviđa i mogućnost zajedničkih aktivnosti i saradnje u oblasti ekologije, sporta, kulture, obrazovanja, zdravstva i civilnog društva, rekla Cvijanovićeva
NN: Da li će zajednički projekti koje su dvije vlade već realizovale na tom prostoru činiti okosnicu razvojne prekogranične saradnje koju predviđa ovaj projekat?
CVIJANOVIĆ: Svakako da hoće. Dvije vlade su već realizovale brojne zajedničke aktivnosti ne samo na ovom području. Kad je riječ o "Podrinju", svakako da su zajednički infrastrukturni projekti, kao što su izgrađeni most na Rači ili planirani most Bačevci -Fakovići, uskotračna pruga Mokra gora - Višegrad i slično, imali značajnu ulogu prilikom definisanja ovog projekta. Mogućnost ponovnog uspostavljanja robnog prometa preko Skelana i Bratunca, kako bi bili smanjeni transportni troškovi prevoznika, takođe su iskazani kao potreba od strane privrednika iz ovog prostora, a s obzirom na to da su granični prelazi i carinske kontrole u nadležnosti zajedničkih organa na BiH nivou, očekujemo da oni vode računa o iskazanim potrebama privrede. U prethodnom periodu otpočeo je i projekat izgradnje Andrićgrada i zajedničkog instituta, i ovi i drugi projekti, čija realizacija je započela u okviru dosadašnje saradnje dvije vlade, biće, po logici stvari, integrisani u ovaj veliki prekogranični koncept jer je predviđeno da se na njih oslanjaju neke druge aktivnosti koje su sada definisane projektom "Podrinje".
NN: Za koje projekte je iskazan najveći interes opština?
CVIJANOVIĆ: Riječ je o različitim projektima u oblasti saobraćaja, infrastrukture, ekologije, poljoprivrede, turizma i slično. Među njima su riječni saobraćaj, odnosno alternativna prekoriječna komunikacija zbog nedovoljnog broja mostova, čija izgradnja je skupa i dugotrajna, kao i projekti uređenja korita rijeke Drine, sistem zaštite od poplava i sistem navodnjavanja. Posebno je istaknut interes za zajedničke proizvodne aktivnosti, brendiranje proizvoda i zajednički nastup na sajmovima i tržištu. Reciklažni centri, saradnja u oblasti stočarstva i uspostavljanje rasplodnog centra, organizovana zajednička proizvodnja čajeva, eteričnih ulja i drugih proizvoda, uvezivanje turističkih resursa u kompaktne prekogranične cjeline, zajednički sportski događaji i saradnja u oblasti zdravstva samo su neki od formulisanih projekata.
On podrazumijeva uvezivanje prostora 25 opština, od kojih je 12 na teritoriji RS, a 13 u Srbiji
NN: Nakon sastanka u Ministarstvu za regionalni razvoj Srbije rekli ste da će projekat biti otvoren i za druge partnere iz regije. Ko realizuje ovaj projekat?
CVIJANOVIĆ: U ime dvije vlade nosioci aktivnosti su Ministarstvo za ekonomske odnose i regionalnu saradnju RS i Ministarstvo regionalnog razvoja i lokalne samouprave Srbije. Projekat će podrazumijevati angažman različitih resora u okviru dvije vlade i opštinskih organa na prostorima koji su obuhvaćeni projektom, kao i aktivnosti dvije područne privredne komore iz RS i tri regionalne privredne komore iz Srbije. Osim institucionalnih, vladinih i opštinskih struktura Srbije i RS, mnogi projekti podrazumijevaju direktno učešće nevladinog sektora i organizacija civilnog društva. Predstavništvo RS u Beogradu, koje je i iniciralo ovaj projekat i vodilo sve pripremne aktivnosti, nastaviće da vrši poslove koordinacije i tokom realizacije glavnog projekta i svih pojedinačnih projekata koji ga čine. U pitanju je projekat regionalne saradnje i on će kao takav biti otvoren za učešće Vlade i opština FBiH, kao i drugih zemalja regije, ukoliko one iskažu interes da mu pristupe.
NN: Pošto je riječ o prekograničnoj i regionalnoj saradnji, da li dvije vlade računaju i na pomoć iz evropskih fondova?
CVIJANOVIĆ: S obzirom na prirodu projekta, kao i oblasti u kojima će se realizovati pojedinačni projekti, bilo bi logično da ove aktivnosti prati i podrška iz sredstava IPA, ali i drugi vidovi evropske pomoći. Na sastanku dva resorna ministarstva razgovarano je i o tome, ali s obzirom na dosadašnja iskustva i činjenicu da je ta pomoć više bila upućivana u jačanje administrativne strukture, a u razvojne projekte daleko manje u odnosu na stvarne potrebe, ne postoji pretjerani optimizam da će se takav pristup promijeniti. Mi smo u pripremi samog projekta "Podrinje" izvršili i analizu broja i sadržine do sada podržanih projekata na taj način, a stav koji sam upravo iznijela temelji se na nalazima te analize. U svakom slučaju, određeni broj projekata biće kandidovan prema evropskim sredstvima, ali ćemo ipak biti usmjereni na sopstvene snage.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, kao i na X nalogu.