Indijanci iz plemena Komanči, nekada zvani gospodari ravnice, posjedovali su carstvo koje je obuhvatalo pola današnje savezne države Tekasas i velike dijelove Oklahome, Novog Meksika, Kanzasa i Kolorada.
Naseljavanje zapadnog Teksasa odlagano je četiri decenije zbog opasnosti od tih neustrašivih nomada. Iako su njihovi ratnički dani prošlost, pripadnici plemena Komanči, kojih ima oko 15.000, ponosan su narod koji njeguje svoju tradiciju.
Komanči više ne ratuju sa susjedima, ali tradicionalnom indijanskom svečanošću Pau Vau kroz ples i pjesmu oživljavaju svoju legendarnu, uzbudljivu prošlost.
Frenk Svift pleše s petogodišnjim sinom, koji ide u Komanči obdanište.
"Zna da otpjeva nekoliko Komanči himni, zna neke riječi i dosta toga... zna više od mene."
Svift kaže da, iako živi i radi u modrenom društvu, njeguje svoj identitet američkog starosjedioca.
"Ponosan sam na naše porijeklo."
Današnji Komanči su poznati po svom gostoprimstvu i ljubaznosti, ali veći dio 18. i 19. vijeka Komanči i njima srodna, prerijska, plemena dominirala su bogatim južnim lovištima kojima su lutala krda bizona.
Naviknuti na prostranstva Komanči su pružali najžešći otpor bijelim osvajačima, ali je napredak industrijalizovane civilizacije na kraju slomio kako Komanče tako i druga plemena. Autor knjige "Carstvo ljetnog Mjeseca" o istoriji Komanča S.C. Gvin kaže da je Komanče bilo teško pobijediti:
"Oni su bili slični Njemačkoj u 19. vijeku. Bili su snažna geopolitička sila, koja je 200 godina istrebljivala i proganjala druga plemena."
Španski pokušaj kolonizacije Teksasa zaustavljen je na granici Komančerije, kako su Španci nazivali ovu indijansku teritoriju.
Kada je Meksiko 1821. steklo nezavisnost, nova vlada je dozvolila ulazak doseljenika iz Sjedinjenih Država u nadi, kaže Gvin, da će možda oni biti u stanju da se nose s tim problemom.
"Njima je ponuđeno da budu neka vrsta tampon zone s Komančima. Takav je bio dogovor."
Teksaški rendžeri su naučili kako da se u manjim grupama bore protiv pripadnika ovog plemena, međutim, Komanči su ipak izgubili rat 1874. protiv američke vojske, pokoljem hiljada njihovih ponija u kanjonu Palo Duro na sjeveru Teksasa. Iako je u borbi ubijeno svega nekoliko Komanča, ostavši bez konja i zaliha hrane oni su kapitulirali, a vojska je zauzela njihova živopisna prebivališta.
Vođa Komanča u posljednjoj bitci, kada su se predali kod Fort Sila u Oklahomi, bio je slavni Kuana. Za njega se kasnije saznalo da je bio sin poglavice Komanča i zarobljene bjelkinje Sintije En Parker. Zato je kasnije bio poznat kao Kuana Parker.
Stotine ljudi ovdje su potomci Kuane Parkera, kome je odato priznanje za njegovo liderstvo, naročito tokom teškog perioda tranzicije ka životu u rezervatu.
Dok je uspješno pregovarao s vojskom, agentima, stočarima i političkim liderima, Kuana je istovremeno pomagao pripadnicima svog plemena da prežive i ohrabrivao ih da gledaju u svjetliju budućnost.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, kao i na X nalogu.