Prvi poklon za 100. rođendan legendarnom holivudskom glumcu, producentu i oskarovcu Kirku Daglasu stigao je nedavno iz Izraela - nagradu Svjetskog jevrejskog kongresa, na gala ceremoniji koja je u njegovu čast organizovana u Njujorku, u Daglasovo ime primio je njegov sin, glumac Majkl Daglas.
Glavna svečanost kojom će porodica, ali i američka filmska javnost, obilježiti vijek od rođenja jednog od najvećih i najcjenjenijih filmskih stvaralaca najavljena je za njegov rođendan, 9. decembra. Umjetnik čije ime još uvijek predstavlja instituciju, iako se davno povukao iz svijeta filma, ušao je u istoriju američke kinematografije i svojim angažmanom, gotovo isto koliko i svojim ulogama i producentskim ostvarenjima. Trenutno, Kirk Daglas, iliti Išur Danijelovič Demski, kako je njegovo pravo ime, najviše je rangirani živi stvaralac na listi Američkog filmskog instituta.
Daglas potiče iz siromašne porodice jevrejskih imigranata koji su u Ameriku došli iz današnje Belorusije. Kao dječak, prodavao je grickalice i raznosio novine da bi zaradio za mlijeko i hljeb, a ime je promijenio neposredno prije priključivanja Američkoj mornarici u Drugom svjetskom ratu. Prije nego što je postao glumac, radio je više od 40 poslova, a kada se odlučio za tu profesiju, sam je plaćao svoje časove glume. Njegov veliki talenat ipak je brzo bio zapažen, što mu je omogućilo da dobije stipendiju Američke akademije dramskih umjetnosti.
U karijeri koja je trajala skoro šest decenija snimio je više od 90 igranih filmova, među kojima su i antologijska ostvarenja u kojima je igrao glavne uloge - “Šampion” Marka Robsona, “Mladić s trubom” Mičela Kurtiza (prvi holivudski visokobudžetni film posvećen džezu), “Grad iluzija” Vinsenta Minelija (jedan od najznačajnijih holivudskih filmova čija je tema sam Holuvud, a osvojio je pet Oskara)... Daglas je sa Minilijem snimio i “Žudnju za životom”, biografsku priču o Vinsentu van Gogu, u kojoj je igrao genijalnog slikara. Tu su i filmovi koji su mu donijeli najveću popularnost, kao što su “20.000 milja pod morem” Ričarda Flejčera, “Obračun kod O.K. Korala” Džona Stargesa, spektakl “Spartak” Stenlija Kjubrika, “Sedam dana u maju” Džona Frankenhajmera (jedan od najznačajnijih holivudskih filmova na temu politike), “Sicilijanska braća” Martina Rita, “Čovek vrijedan poštovanja” Mikelea Lupoa, “Saturn 3” Stenlija Donena, “Žestoki momci” Džefa Kaneva...
„Sedam dana maja“
Četiri puta nominovan je za Oskar, ali ga nikada nije osvojio za najbolju ulogu. Najpopularniju nagradu dobio je 1996, kada mu je dodijeljen počasni Oskar za doprinos filmskoj umetnosti. Kako je zapisao u jednoj od svojih autobiografskih knjiga, u većini filmova igrao je “kurvine sinove”.
Tito i Daglas
U vrijeme makartističkog progona filmskih radnika i “crne liste”, među čuvenom “holivudskom desetoricom” koja je uhapšena zbog komunističkih uvjerenja bio je i vodeći scenarist Dalton Trambo. Kada je kultni film “Praznik u Rimu” 1954. osvojio Oskar za najbolji scenario, nagrada je uručena Ijanu Maklelanu Hanteru, iako je Trambo napisao tu priču. Zahvaljujući Daglasu i reditelju Otu Premingeru, koji su javno uslovili da Trambo svojim imenom potpiše scenarije za filmove “Spartak” i “Egzodus”, “crna lista” je 1960. prestala da postoji.
„Obračun kod Ok Korala“
Privatno, kako je sebe opisivao, bio je daleko od toga. Sa prvom suprugom Dajanom Dil vjenčao se 1943, u tom braku koji je trajao osam godina rođeni su njegovi sinovi Majkl, glumac, i Džoel, koji je scenarista. Sa drugom suprugom Anom Bajdens, s kojom i danas živi, dobio je još dva sina, ali je jedan preminuo od droge, i Daglas se godinama liječio od ove tragedije. Posebno mjesto u njegovom životu imala je i Lorin Bekol, koju je opisivao kao divnu ženu koja mu nije dozvolila da se zaljubi u nju. Ona je Daglasa obožavala kao prijatelja i glumca, pomogla mu je da dobije prvu ulogu na filmu, i govorila je o njemu kao o “žestokom holivudskom gospodinu”.
Tito i ćevapi od sto dolara
Daglas i Ana Bajden posjetili su Beograd novembra 1964, kao gosti američkog diplomate. Čuveni glumac, svojom inicijativom, organizovao je razgovor sa beogradskim studentima, a želio je i da upozna Tita. Pozvao je njegov kabinet, i Tito je odmah poslao avion da Daglasa i njegovu ženu preveze u Ljubljanu, gdje je boravio tih dana. O tom susretu legendarni glumac pisao je i u svojoj knjizi, pokazujući divljenje što je Tito gledao sve vesterne u kojima je igrao. Drugi boravak u Jugoslaviji, u Sarajevu na Zimskoj olimpijadi 1984, za nas je manje pohvalan - prema priči Gorana Bregovića, Daglasu su u ćevabdžinici “Dalas” naplatili sto dolara za nekoliko porcija ćevapa! U znak revolta, niko od Sarajlija više nije odlazio tamo, i ćevabdžinica je na kraju zatvorena.
(novosti)
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, kao i na X nalogu.