MP3 revolucija konačno je zadala smrtonosan udarac kompakt disku - CD-u, zbog čega će se ovaj fizički medij proizvoditi samo do kraja 2012. godine.
Naime, svi veliki izdavači do kraja iduće godine, a možda čak i ranije, prestaju sa izdavanjem svojih albuma na tom formatu.
Izbacivanjem CD-a iz upotrebe svi vodeći svjetski diskografi sasvim će preći na izdavanje MP3, kao i na "streaming", a središnji prodajni centri biće iTunes i slični servisi.
Ipak, to ne znači da će biti sasvim zbrisani sa planete. Opstanak, ali u manjem broju, omogućiće im "limited edition" - posebna izdanja pojedinih projekata odabranih izvođača, koja će se na CD-ovima izdavati za kolekcionare.
Razlog za prestanak proizvodnje kompakt diska, kao i mnogih drugih stvari, jeste novac. Sa druge strane, MP3 ne košta ništa, a sjajno se prodaje.
Prema definiciji, kompakt disk je optički medijum za pohranjivanje digitalnih podataka.
Prvi primjerci kompakt diska proizvedeni su početkom osamdesetih godina prošlog vijeka u kompanijama "Philips" i "Sony", i to kao medijum za pohranjivanje muzičkih podataka i zamjena za tadašnji standardni nosač zvuka - gramofonsku ploču.
Kao CD-ROM se krajem 20. vijeka koristio kao medijum za snimanje svih vrsta podataka za personalne računare.
Na kompakt disku postoji spiralna staza koja počinje od centra, a završava se na pet milimetara od oboda diska. Dve susjedne trake nalaze se na rastojanju od 1,6 mikrometara, a jame i površi na spiralnoj stazi, i dužine su oko jedan mikrometar.
Podaci se na CD upisuju počevši od centra diska ka periferiji. Gustina zapisa je konstantna po jedinici površine, bez obzira na to da li se podaci nalaze na obodu ili pri centru.
Kako se disk u uređaju za čitanje kompakt diskova okreće konstantnom ugaonom brzinom, slično kao i kod hard diska, podaci se brže čitaju sa spoljnih nego sa unutrašnjih staza.
Na svakom kompakt disku se, pored podataka koji se na njemu skladište, nalaze i dodatne informacije koje služe za sinhronizaciju i korekciju grešaka. Ovim informacijama se popravlja pouzdanost i preciznost do nivoa koji su prihvatljivi za sigurno skladištenje podataka.
One zauzimaju oko 13 odsto kapaciteta diska, vidljive su golim okom, ali nevidljive su softverski za korisnika uređaja.
Ostatak od 87 odsto, deklariše se kao kapacitet diska i služi za skladištenje korisnih podataka.
Kapacitet kompakt disku može biti 650, 700 i 800 megabajta. Brzina rada CD uređaja deklariše se u umnošcima brzine čitanja muzičkog CD-a, koja iznosi 150 KB/s.
Tako jednobrzinski CD uređaj (1x) čita podatke brzinom od 150 KB/s, dok savremni čitači 52x uređaji čitaju podatke brzinom od 7800 KB/s.
Standardni CD-ROM sadrži 333.000 sektora, a svaki sektor 2.352 bajta. Zavisno od metode za detekciju greške (Error correction), od ovih 2.352 može biti raspoloživo 2.024 ili 2.336 (uglavnom za video) ili svih 2.352 bajta (samo za audio). Preostali bitovi u sektoru služe za detekciju i korekciju grešaka.
Iz svjetske muzičke industrije poručuju da će za najviše pet godina sasvim nestati i današnji format muzičkih albuma, a prognostičari tvrde bi za nekoliko godina u svjetskim centrima mogli početi izumirati i papirni magazini i novine.
Ipak, sve to odnosi se na najrazvijenije zemlje svijeta, dok će ostale mnogo duže koristiti stvari koje su "demode".
Čitač kompakt diskova
CD čitač je uređaj koji optički uskladištene podatke na kompakt disku pretvara u električne signale tako što se informacija čita usmjeravanjem crvenog ili zelenog laserskog zraka na površinu diska i detekcijom intenziteta refleksije, koji zavisi od postojanja jama i površi na reflektujućem sloju diska. Svjetlost reflektovana iz jame ima mnogo slabiji intenzitet od svjetlosti reflektovane sa površi.
Reflektovana svjetlost sa površi i jama se preko složenog sistema sočiva i ogledala prenosi do foto-dioda ili CCD-a koje mogu da detektuju razlike u intenzitetu svjetlosti i da te razlike pretvore u električne signale (jedinice i nule). Ovi impulsi se dekoduju od strane kontrolerske logike uređaja i u obliku digitalnih podataka, preko interfejsa, šalju na matičnu ploču računara.
MP3 vlada svijetom
MP3 ili MPEG-1 Audio Layer 3 je najrašireniji audio-format zapisa fajla u kome je primijenjena kompresija sa gubitkom.
Postao je široko rasprostranjen upotrebom internet servisa, počevši od Napstera do raznih "P2P" programa za razmjenu datoteka putem mreže. Uprkos tome, MP3 je zapravo zatvoreni format, zaštićen patentom. Alternativa MP3 formatu je "Ogg" format, otvoreni format, sa višim stepenom kompresije, ali i manjom rasprostranjenošću
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, kao i na X nalogu.