PARIZ, BEOGRAD, BANJALUKA - U sklopu nastojanja da poveća svoju ulogu i uticaj u Evropi, Francuska preko prijateljskih odnosa sa srpskim narodom želi da ojača svoje prisustvo u regionu zapadnog Balkana, uključujući i BiH.
Naime, tokom posjete Aleksandra Vučića, predsjednika Srbije, Parizu i razgovora s Emanuelom Makronom, predsjednikom te zemlje, tema razgovora nisu bili samo srpsko-francuski odnosi, nego i region zapadnog Balkana, a Makron je posebno spomenuo i pitanje teritorijalnog integriteta BiH.
"Cijenimo vašu privrženost jedinstvu BiH. Evropa će pružiti svu podršku da se prevaziđu svi konflikti iz prošlosti i da se nastavi rad na putu pomirenja. Srbija može da računa na pomoć Francuske agencije za razvoj", rekao je, između ostalog, Makron.
Francuska je dugi niz godina bila neaktivna u regionu, a posebno u BiH, ali je nakon početka rata u Ukrajini i urušavanja odnosa između Francuske i EU s jedne i Rusije s druge strane, počeo njen mnogo aktivniji pristup regionu, koji je kulminirao i imenovanjem specijalnog izaslanika za zapadni Balkan. Makron je na pres-konferenciji Vučiću poručio da Francuska želi miran i stabilan zapadni Balkan, implementaciju Briselskog sporazuma, odnosno smanjenje napetosti na Kosovu, jačanje strateške autonomije EU, u čemu vidi i ulogu Srbije kroz učešće u evropskim vojnim misijama, ali i usklađivanje srpske bezbjednosne i spoljne politike s politikom EU, što se posebno odnosi na Ukrajinu, s obzirom na to da je Makron eksplicitno spomenuo samit u Tirani s Volodimirom Zelenskim, predsjednikom Ukrajine, na kojem je Zelenski pozvao na saradnju u bezbjednosnom sektoru.
S obzirom na to da je za EU Ukrajina postala prvorazredno bezbjednosno pitanje, ukoliko SAD nastave da odugovlače pružanje paketa pomoći Ukrajini, može se očekivati i dodatno odvajanje bezbjednosne politike EU od SAD, što će imati posljedice i na naš region.
Zoran Milivojević, iskusni diplomata iz Beograda, za "Nezavisne" je rekao da Francuska, kao nuklearna sila i stalna članica Savjeta bezbjednosti Ujedinjenih nacija, želi ponovo da se afirmiše u regionu zapadnog Balkana, posebno u kontekstu evropskog odnosa prema Rusiji, i smatra da je on u tom smislu govorio i o BiH. Milivojević je podsjetio da je Dejtonski sporazum potpisan u Parizu, i da to nije slučajno, te da Francuska sada želi da se ponovo vrati na svoju tradicionalnu evropsku politiku.
"U tom francuskom povratku na globalnu scenu, Srbija i srpski korpus je nešto što je tradicionalna politika odranije i tu Francuska nalazi prostor za svoj interes. To je poseta predsednika Vučića Parizu i pokazala", kaže on, i dodaje da Francuska, koja nastupa sa stavovima Zapada, želi da preko srpskog korpusa projektuje i svoj uticaj.
Milivojević smatra da nakon izlaska Velike Britanije iz EU i ekonomskog slabljenja Njemačke Francuska želi da iskoristi činjenicu da je uspjela da održi svoju ekonomsku moć, i da i u toj sferi ima interese i u Srbiji.
I Faris Kočan, ekspert za pitanja evropskih integracija zapadnog Balkana iz Slovenije, za "Nezavisne" ističe da je u prvom planu za Makrona bilo važno da unaprijedi ekonomsku saradnju sa Srbijom, prvenstveno vezano uz nuklearnu energiju, kako bi francuske kompanije imale svoj udio u srpskoj energetskoj budućnosti.
"Francuska ima i ekspertizu i velike interese, da bi njezine energetske kompanije koje se bave zelenom tehnologijom dobile svoj dio posla i u BiH, koja bez ozbiljnog preuzimanja evropske Zelene agende neće moći da računa na članstvo u EU", smatra Kočan.
Što se tiče njegove izjave nakon sastanka s Vučićem o BiH, on smatra da to pokazuje da fokus Francuske nije samo na normalizaciji odnosa između Beograda i Prištine, već i na jedinstvenosti i suverenitetu BiH. Kočan, kao i Milivojević, smatra da se promjenom odnosa u i oko EU otvorio prostor za Francusku da ojača svoj uticaj u regionu, i da u tom kontekstu treba gledati i BiH.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, kao i na X nalogu.