BERLIN- Ideja nije nova – nakon tri mandata na mjestu kancelarke, Angela Merkel mogla bi da postane generalni sekretar Ujedinjenih nacija. Ona o tome za sada ćuti.
U jednom komentaru Njujork tajmsa, koji je napisao bivši referent za štampu generalnog sekretara Ujedinjenih nacija, Angela Merkel se ocjenjuje kao perfektna nasljednica Bana Ki Muna, čiji mandat ističe krajem godine.
Ilustracija uz članak pokazuje Merkelovu kako u svojoj karakterističnoj pozi drži globus. Nabrajaju se razlozi zbog kojih, kako smatra autor, Merkelovu treba nagovoriti da preuzme kormilo UN.
Kao glavni razlozi se navode: Merkelova je žena, a već dugo se priča da je došlo vrijeme da jedna dama preuzme vodeću ulogu u UN. Merkelova potiče iz bivšeg istočnog bloka, razumije Rusiju i stoga bi se mogla profilisati kao posrednica između Moskve i SAD. U debati oko izbjeglica pokazala je ljudsku stranu.
Sve to, skupa sa njenim neospornim liderskim kvalitetima koje je pokazala tokom krize u evrozoni, čini je krajnje atraktivnim kandidatom. “Јako je teško snaći se u novom multipolarnom svijetu u kojem konflikti prelaze nacionalne granice. Ali, ako je iko u stanju da savlada te izazove – to je njemačka kancelarka“, riječi su kojima se okončava ovaj komentar.
Hvalospjevi s povodom Članak Njujork tajmsa zvučao je kao strastveni poziv Angeli Merkel da se kandiduje za funkciju. Ali to nije prvi put da se njeno ime u tom kontekstu pojavi u međunarodnim medijima. Prošlog mjeseca je Fajnenšl tajms kandidaturu Angele Merkel nazvao “džokerom“.
U septembru je njemački tabloid Bild objavio članak pod nazivom: Hoće li Angela Merkel biti novi generalni sekretar UN? I dok kancelarka sama ćuti i ne oglašava se u vezi sa glasinama, međunarodni eksperti su složni u mišljenju da bi ona bila izvanredan kandidat.
Istog je mišljenja i Dan Saruši, profesor javnog prava na Univerzitetu Oksford. “Merkelova bi toj funkciji vratila važnost. To, zajedno s njenim zalaganjem za mir i bezbjednost čini je vrhunskom kandidatom.“ Čini se da Angela Merkel u vodećim američkim listovima uživa trenutno više ugleda nego kod kuće.
“Angela Merkel bi sigurno bila sjajan kandidat“, smatra i Tomas Ј. Biršteker, profesor međunarodne bezbjednosti iz Ženeve. Merkelova je, kaže, dokazala da je lider i da raspolaže velikim političkim umijećem.
Samo moć riječi Ima i drugačijih mišljenja. Tako Torsten Bener, direktor berlinskog Instituta za globalne javne politike smatra da je to jedna zgodna ali ne i ozbiljna debata za novinare i posmatrače. Bener doduše Angelu Merkel također smatra kvalifikovanom za funkciju generalnog sekretara, ali kaže da “trezveno gledajući, ta funkcija za nju nije naročito atraktivna“. Јer generalni sekretar ima jedino moć svojih riječi.
Merkelova nije međutim poznata kao neko ko drži velike govore i vjerovatno nema interesa da daje jake izjave. Generalni sekretar UN u praksi ima mnogo manju političku vlast od one koju Merkelova ima kao kancelarka.
“To je funkcija koja se jako razlikuje od funkcije njemačke kancelarke, ali možda je to upravo ono što ona traži“, kaže Јan Vuters s Katoličkog univerzitetu Leuven. “Ne poznajem Merkelovu i ne znam šta znači kada obavljate najvažniju funkciju u njemačkoj politici, ali mogu da zamislim da čovjek, nakon izvjesnog vremena, osjeti čežnju za drugom vrstom izazova.“
Druge prepreke Čak i ako bi Merkelova tiho odlučila da se kandiduje i time ne teži i četvrtom mandatu na mjestu kancelarke, postoje brojne druge prepreke. “To je krajnje politizovan i odugovlačeći proces nominacije i veliko je pitanje da li su stalne članice Savjeta bezbjednosti spremne da na ovo mjesto dovedu nekoga sa njenim sposobnostima i njenom nezavisnošću“, kaže Biršteker.
Vuters vjeruje da bi bilo veoma važno da upravo neko od integriteta preuzme funkciju genseka UN. “UN prijete da postanu potpuno irelevantna institucija. Svijet je u tako teškom stanju, da bi se mukotrpno stvarana bezbjednost nakon Drugog svjetskog rata mogla poremetiti. Postoji toliko važnih stvari, koje se moraju uraditi na globalnom nivou tako da su nam ljudi poput Angele Merkel prijeko potrebni“, zaključuje Vuters.
(N.N/RTRS)
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, kao i na X nalogu.