Većina nas vjeruje da je Evropa postojbina bijelaca.
Međutim, najnovije istraživanje pokazuje da je blijeda koža, kao i druge karakteristike poput visine te sposobnost probave mlijeka, nešto što je u Evropi zastupljeno tek posljednjih 8.000 godina. Naime, istraživanje, koje je predstavljeno prošle sedmice, nudi dokaze o relativno skoroj evoluciji u Evropi, te pokazuje da većina Evropljana prije 8.000 godina nije izgledala kao danas. Štaviše, bili su daleko tamniji.
Porijeklo Evropljana našlo se u fokusu prošle godine nakon što su istraživači sastavili genome drevnih populacija. Poređenjem ključnih dijelova DNK 83 pojedinca koji potiču iz drevnih vremena, a čiji su ostaci pronađeni širom Evrope, došlo se do zaključka da današnji Evropljani vode porijeklo od najmanje tri drevne populacije lovaca-sakupljača i stočara koji su došli u Evropu u zasebnim migracijama prije 8.000 godina.
Danas, nova studija je pokazala da je veliku ulogu odigrala prirodna selekcija, usljed koje su preživjeli samo oni sa najboljim karakteristikama. Sve ovo se dešavalo prije 8.000 godina. Poređenjem genoma drevnih Evropljana s onim iz projekta "1000 genoma" otkriveno je da je pet gena povezano promjenama u ishrani i pigmentaciji kože, a do ovih promjena je došlo usljed izražene prirodne selekcije.
Kada je konkretno riječ o svijetloj koži, tim naučnika je pronašao tragove evolucije na različitim mjestima. Konkretno, tri gena su odgovorna za svjetliju kožu, što samo govori o kompleksnom procesu tokom kojeg su Evropljani zapravo postali bijeli. Ono što se zna jeste da su stanovnici Evrope koji su došli iz Afrike i naselili se na evropskom tlu prije 40.000 godina imali daleko tamniju kožu. Štaviše, na osnovu različitih podataka može se ustanoviti da su lovci na području današnje Španije, Luksemburga i Mađarske prije oko 8.500 godina bili daleko tamniji nego što je to danas slučaj.
Međutim, naučnici su na krajnjem sjeveru, gdje ni danas nema toliko sunca, pronašli sasvim drugačiju sliku kada je riječ o Evropljanima. Naime, proučili su sedam ostataka iz grobnice koja se nalazi u blizini Motale u Švedskoj i otkrili da su oni imali gene SLC24A5 i SLC45A2, koji su zaduženi za svjetliju kožu. Takođe, kod njih je pronađen i treći gen HERC2/OCA2, koji je zadužen za plave oči, ali koji je svakako uticao i na daleko svjetliju kožu i plavu kosu. Dakle, to je dokaz da su lovci-sakupljači sa sjevera i ranije imali svjetliju kožu, dok su oni na jugu imali tamniju.
Zatim, prvi stočari koji su došli sa Bliskog istoka u Evropu su sa sobom već donijeli oba gena za svjetliju kožu. Kako su se ukrštali sa stanovništvom koje je već živjelo u ovim krajevima, tako su proširili svoju genetiku, pa su ljudi u centralnoj i južnoj Evropi iz vijeka u vijek bivali sve svjetliji. Drugi gen SLC45A2 se tek kasnije proširio Evropom.
Ovaj istraživački tim je takođe proučavao i izrazite karakteristike Evropljana poput visine koja je proizvod ukrštanja više gena. Oni su uočili genske varijante za visinu u sjevernoj i centralnoj Evropi, koje potiču još od prije 8.000 godina. Ali visina kao karakteristika proširila se tek prije oko 4.800 godina dolaskom Jamnaja čobana. Naime, riječ je o pastirima koji su imali daleko veći genetski potencijal za visinu u odnosu na sve narode koji su živjeli na ovim područjima u to vrijeme.
S druge strane, istraživanje je pokazalo da su ljudi u Španiji i Italiji nekada bili daleko viši. Do promjena je došlo prije 6.000 godina, kada su se Španci počeli smanjivati, najvjerovatnije usljed prilagođavanja nižim temperaturama, ali i usljed slabe ishrane.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, kao i na X nalogu.