KLJUČ - Selo Peći, smješteno između Sanskog Mosta i Ključa, ispod obronaka planine Mulež, danas je potpuno pusto, a u poslijeratnom periodu u ovo živopisno mjesto, okruženo bujnom prirodom, nije se vratio niko od prijeratnih mještana.
Selo su u prijeratnom periodu nastanjivali isključivo mještani srpske nacionalnosti, a rodni zavičaj bili su primorani napustiti pred ratnim vihorom tokom septembra 1995. godine. Sve kuće u selu tada su porušene, a u posljednje dvije decenije obnovljena je tek nekolicina stambenih objekata, ali se vlasnici nisu vratili da žive u njima.
Najveći broj mještana danas živi na prostoru Srbije ili Republike Srpske, mahom u Prijedoru i Banjaluci, i mnogi od njih tek povremeno obilaze rodni zavičaj. Posljednjih deset godina nekadašnji stanovnici ovog sela i njihovi potomci, krajem maja, organiziraju kolektivnu posjetu i druženje u Pećima. Tako je bilo i proteklog vikenda, kada su Pećanci posjetili rodno selo, očistili zarasle puteve od gustog rastinja i obišli grobove svojih predaka, a nakon svega je u centru sela, neposredno uz mjesnu crkvu, upriličeno slavlje.
Obnova crkve i izgradnja finansirane su sredstvima i donacijama samih mještana. Prema riječima Dragoljuba Adamovića, kod starijih mještana postoji volja za povratak, ali ne i osnovni egzistencijalni uslovi za život.
"Selo danas nema struju i vodu, jer je elektromreža oštećena i devastirana tokom ratnog perioda, a vodovod je van funkcije. Sem toga, nemamo trgovinu, poštu, zdravstvenu zaštitu, dakle niti jedan elementarni preduslov za normalan život", kaže Adamović.
Dodaje kako ga ipak raduje što mladi nisu zaboravili mjesto odakle su potekli njihovi roditelji, što dokazuje veliki broj njih tokom posjete proteklog vikenda.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, kao i na X nalogu.