BEOGRAD - Danas se navršava 16. godina od početka NATO bombardovanja Srbije, tada SRJ, 24. marta 1999. godine.
Napad na Srbiju, odnosno SRJ, izvršen je bez odobrenja Savjeta bezbjednosti UN, što je bio presedan.
Naredbu je tadašnjem komandantu savezničkih snaga, američkom generalu Vesliju Klarku, izdao generalni sekretar NATO Havijer Solana.
Klark je kasnije u knjizi "Moderno ratovanje" napisao da je planiranje vazdušne operacije NATO protiv SRJ "sredinom juna 1998. već uveliko bilo u toku" i da je završeno krajem avgusta te godine.
SRJ je napadnuta kao navodni krivac za humanitarnu katastrofu na Kosovu i Metohiji (neposredni povod bili su događaji u Račku) i neuspjeh pregovora o budućem statusu pokrajine koji su vođeni u Rambujeu i Parizu .
Nakon što je Skupština Srbije potvrdila da ne prihvata odluku o stranim trupama na svojoj teritoriji i predložila da snage Ujedinjenih nacija nadgledaju mirovno rešenje sukoba na Kosovu, NATO je 24. marta 1999. u 19.45 časova započeo vazdušne udare krstarećim raketama i avijacijom, na više mesta u Srbiji i Crnoj Gori.
Devetnaest zemalja alijanse počelo je bombardovanje sa brodova u Jadranu, iz četiri vazduhoplovne baze u Italiji.
Najprije su gađani protivvazdušušna odbrana i drugi objekti Vojske Jugoslavije, i to u Prištini, Batajnici, Rakovici (Straževica), Mladenovcu, i drugdje.
Prema procjeni Vlade Srbije u bombardovanju je poginulo najmanje 2.500 ljudi (prema pojedinim izvorima ukupan broj poginulih bio je gotovo 4.000), a ranjeno je i povređeno više od 12.500 osoba.
Nedavno objavljeni zvanični podaci Ministarstva odbrane Srbije govore o 1.008 ubijenih vojnika i policajaca.
Ukupna materijalna šteta procenjena je tada na 100 milijardi dolara.
Ruska agencija APN objavila je da je NATO izgubio preko 400 vojnika i preko 60 letjelica, dok je američki predsjednik Bil Klinton naveo u govoru" 10. juna 1999. da NATO nije pretrpio "nikakve žrtve".
U Muzeju vazduhoplovstva u Beogradu čuvaju se ostaci srušenih aviona F-117, F-16, bespilotnih letjelica, krstarećih projektila.
Gotovo da nema grada u Srbiji koji se tokom 11 nedjelja napada nije našao na meti.
Poslije više diplomatskih pritisaka, bombardovanje je okončano potpisivanjem Vojno-tehničkog sporazuma u Kumanovu 9. juna 1999, da bi tri dana potom počelo povlačenje snaga SRJ sa Kosova i Metohije.
Pošto je generalni sekretar NATO-a 10. juna 1999. izdao naredbu o prekidu bombardovanja, posljednji projektili pali su na području sela Kololeč (nedaleko od Kosovske Kamenice), u 13.30 sati.
Tog dana Savjet bezbjednosti UN usvojio je Rezoluciju 1244, a u pokrajinu je upućeno 37.200 vojnika Kfora iz 36 zemalja, sa zadatkom da čuvaju mir, bezbjednost i da osiguraju povratak izbjeglih dok se ne definiše širok autonomni status.
Vučić na obilježavanju godišnjice početka bombardovanja
Predsjednik Vlade Srbije Aleksandar Vučić učestvovaće večeras na centralnoj državnoj komemorativnoj ceremenoniji obilježavanja godišnjice početka NATO bombardovanja 1999. godine.
Obilježavanje godišnjice biće održano u 19.58 sati, ispred zgrade bivšeg Generalštaba Vojske Srbije, na uglu ulica Nemanjine i Kneza Miloša, najavila je vladina Kencelarija za saradnju sa medijima, koja je navela da će saobraćaj u ovom dijelu grada biti obustavljen.
Ceremoniji, na kojoj će biti izveden prigodan umjetnički program, prisustvovaće predstavnici Vlade, izaslanici predsjednika Republike Srbije, Narodne skupštine, načelnik Generalštaba i drugi predstavnici Vojske Srbije.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, kao i na X nalogu.