Reprezentativna izložba "Srpska književnost u Prvom svjetskom ratu", koja je danas otvorena u Narodnoj i univerzitetskoj biblioteci RS (NUB RS) u Banjaluci, predstavlja svojevrsnu putanju srpske književnosti tokom jednog od najtežih perioda u istoriji.
Postavka, čiji su autori Nada Mirkov-Bogdanović i Milena Đorđijević, okuplja i prikazuje umjetničku i usmenu poeziju i prozu tog vremena, dnevničke zapise, književnu kritiku i esejistiku, rukopisnu građu, štampanu i rukopisnu periodiku i fotografije.
"Izložba je značajna iz razloga što se kroz nju prvi put posle jednog veka temeljno i sistemski progovara o srpskoj književnosti u ratnom periodu od 1914. do 1918. godine. Dakle, u jednom o najtežih trenutaka u istoriji ne samo na našim prostorima, nego i na prostoru čitave Evrope", istakla je Milena Đorđijević, jedan od autora.
Napomenula je da su autori nekim kritičkim pohodom na srpsku književnost u ovom periodu željeli da ukažu da nije došlo do diskontinuiteta u istoriji naše književnosti, nego da je upravo taj period bio temelj na kojem je izraslo nešto najbolje što smo ikada u književnosti na ovim prostorima imali.
Postavka prikazuje stvaraoce i ključne pojave u književnoj produkciji, izdavaštvu i usmenoj tradiciji, uz uvažavanje književno-istorijskih sudova o procesima koji su obilježili ratni period.
Đorđijevićeva je pojasnila da je izložba podijeljena u nekoliko zanimljivih segmenata koji su idejne smjernice i putokazi kroz samu postavku.
"Počeli smo ovu priču sa onim književnicima, novinarima, publicistima i mladim intelektualcima koji su stvarali oko pokreta 'Mlada Bosna', pa preko književnosti koja je nastajala na ratištima i na kraju smo došli do naših centara u Parizu, što je središte i srž ove izložbe", pojasnila je ona.
Ovom izložbom, u cjelini "Prostor tišine", istaknuti su i mladi književnici i stvaraoci koji su poginuli u borbama ili umrli od tifusa na početku svojih književnih karijera i samim tim bili osujećeni da uđu u istoriju srpske književnosti i iza kojih su ostale neštampane ili neispisane pjesme.
Kao urednici glasila, autori priloga u štampi ili pisci ratnih dnevnika, ili onih pisanih u zatočeništvu, nižu se imena Borisava Stankovića, Sime Pandurovića, Danice Marković, Milice Janković, Isidore Sekulić, Jovana Dučića, Milutina Bojića, Ive Ćipika, Veljka Petrovića, Branislava Nušića i još čitavog niza pisaca među kojima su i hrvatski pisci Vladimir Čerina, Tin Ujević, Sibe Miličić, koji svoje radove štampaju na Krfu.
Ljiljana Petrović-Zečić, direktorica NUB RS, napomenula je da ova izložba ima cilj da osvijetli događaje, ličnosti iz Prvog svjetskog rata, stradanja i patnje, ali takođe i snagu i vjeru naroda koji se borio za slobodu i imao nepokolebljivu vjeru u odbranu svoje otadžbine.
Dodala je da je cilj da se kroz ovu značajnu postavku pošalje poruka mira i tolerancije svijetu.
Izložbu je Narodna biblioteka Srbije priredila povodom 100 godina od početka Prvog svjetskog rata i završetka projekta "Europeana zbirke 1914 -1918: sjećanje na Prvi svjetski rat". Zainteresovani izložbu u NUB RS mogu pogledati do 10. novembra.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, kao i na X nalogu.