ŽUKOVSKI - Prvog dana 15. međunarodnog avio-kosmičkog salona MAKS-2021 koji se od 20. do 25. jula održava na aerodromu Ramenskoje kod Žukovskog, javnosti je zvanično predstavljen projekat sasvim novog ruskog višenamjenskog borbenog aviona, a već sada se slobodno može reći da je to glavni događaj i glavna atrakcija ovogodišnjeg MAKS-a.
Kao što smo već mogli da pretpostavimo, reč je o lakom višenamjenskom borbenom avionu 5. generacije, projektu koji nosi naziv LTS (ЛТС – Легкий Тактический Самолет, promovisanom još i kao ‘’The Checkmate’’) koga razvija kompanija Suhoj, čiji je razvoj najavljivan u proteklih nekoliko godina, i za koji se, zvanično bar za sada zna da se radi bez finansijskih sredstava državnog budžeta. U pitanju je Suhojev privatni projekat.
Na promociji je sasvim sigurno prikazan model u razmeri 1:1 (tzv. mock-up) čije su fotografije ali i snimci već "iscurili" u medijima i prije zvaničnog prikazivanja, kako pokrivenog modela na pistama aerodroma Ramenskoje, tako i otkrivenog modela snimljenog u posebno za prezentaciju spremljenog hangara. Takođe, nakon video snimku koji je 13. jula korporacija OAK objavila na sajtu posvećenom ovom projektu, nekoliko dana kasnije objavljena je i proširena verzija reklamnog video materijala na kome se mogu bolje uočiti neke osobine novog aviona.
LTS je jednomotorni avion, srednjekrilac, sa podtrupnim usisnikom za vazduh koji podsjeća na rješenje sa prototipa Boingovog projekta X-32 koji je u takmičenju za program JSF (Joint Strike Fighter) izgubio od Lokid Martinovog X-35 (sada F-35 ‘’Lightning II).
Ono što je takođe zajedničko sa X-32 je da LTS nema horizontalne stabilizatore, a ruski projekat neodoljivo liči i na koncept MRF-54E američke kompanije Northtop. Kapljičasta izdignuta kabina, optoelektronski sistem ispred vjetrobranskog stakla kao, čini se cjelopokretni vertikalni stabilizatori, podsjećaju na rješenja sa borbenog aviona Su-57. Osim toga, viđena su i spremišta ubojnih sredstava koja se nalaze unutar trupa (tačnije u bokovima trupa), prenosi tangosix.
Na prezentaciji se moglo čuti da avion ima modluarnu konstrukciju i arhitekturu, visoki potencijal za modernizaciju, ekonomsku efektivnost (pored obećanja malih troškova korišćenja rečeno je da bi cijena aviona mogla biti 25 do 30 miliona dolara), da je konstruisan uz pomoć super kompjutera i da je primjenjena vještačka inteligencija.
Od tehničkih detalja saznali smo da ima AESA radar koji omogućuje istovremeno dejstvo na 6 ciljeva u vazduhu, da je maksimalna brzina 1,8 maha, dolet sa unutrašnjim gorivom 2800 km, maksimalna nosivost 7400 kg, maksimalno dozvoljeno opetrećenje +8G, primjenjena je automtizovani sistem logističke podrške "Matrjoška", motor sa vektorisanim potiskom. Od ubojnih sredstava može ponijeti gotovo čitav spektar savremenog ruskog naoružanja vazduh-vazduh i vazduh-zemlja/more.
Vrlo je vjerovatno, a trebalo bi i da je logično, da će Suhoj, ako se krene sa realizacijom projekta, za proizvodnju i opremanje svog novog aviona, koji je ujedno i prvi savremeni ruski jednomotorni višenamenski borbeni avion, u velikoj mjeri koristiti iskustva i tehnologiju sa projekta T-50 odnosno dvomotornog višenamenskog borbenog aviona 5. generacije Su-57.
Mogli bi se iskoristiti materijali, elektronska oprema, naoružanje kao i novi motor "Izdelije 30" potiska oko 180 kN čiji je razvoj još u toku (pojedini izvori navode da bi se za ispitivanja mogao koristiti derivat motora AL-31FN ili možda AL-41F).
Još krajem maja ove godine, RIA Novosti su prenijele informacije neimenovanog zvaničnika iz ruske vojne industrije koji je izjavio da će to biti avion brzine oko dva maha i normalne poljetne mase od oko 18 tona, odlikovaće ga supermanevarbilnost, vektorisani potisak motora kao i odnos mase i potiska motora koji će biti ne manje od jedan. U decembru 2020, generalni direktor Rosteh Sergej Čemezov, izjavio je da bi to mogla biti univerzalna platforma, sa pilotiranim i bespilotnim verzijama.
Mnogi stručnjaci smatraju da bi ovaj projekat mogao biti namijenjen samo izvozu, pošto Vazdušno-kosmičke snage Rusije već više od 20 godina koriste samo dvomotorne taktičke borbene avione. To se može zaključiti i na osnovu promotivnog video materijala na kome se mogu vidjeti "piloti" koji na sebi imaju oznake i zastave Argentine, Indije, UAE, Vijetnama (na drugoj verziji tu je i prišivka zastave Mjanmara).
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, kao i na X nalogu.