Informacioni paradoks crne rupe koji je postavio Stiven Hoking zadavao je glavobolje naučnoj zajednici više od pola vijeka i doveo u pitanje neke od temeljnih zakona fizike. Naučnici sada misle da su možda riješili veliki problem, pokazujući da crne rupe posjeduju osobinu "kvantne vlasi". Ukoliko se ovo ispostavi kao tačno označiće veliki napredak u teorijskoj fizici.
Profesor Ksavijer Kalmet sa Univerziteta u Saseksu kaže da je njegov tim, nakon desetogodišnjih napora matematičkog rješavanja, napravio veliki napredak prošle godine zbog kog vjeruju da su možda konačno riješili problem.
"Uopšteno je u naučnoj zajednici podrazumijevano da će rješavanje ovog paradoksa zahtijevati veliku promjenu paradigme u fizici, što bi podrazumijevalo i potencijalnu reformulaciju ili kvantne mehanike ili opšte teorije relativnosti. Ono do čega smo mi došli pokazuje da to nije potrebno", navodi Kalmet.
Hokingov paradoks se svodi na to da po zakonima kvantne fizike fizička informacija ne može da nestane, ali je genijalni britanski naučnik postavio pitanje vjerodostojnosti toga jer bilo koji objekat koji uđe u crnu rupu suštinski nestaje i sve informacije sa njim prestaju da postoje.
Međutim, to krši suštinske pretpostavke i klasične i kvantne fizike o termodinamičkom stanju sistema, po kom stanje sistema u jednom trenutku treba da determiniše njegovu vrijednost u bilo kojoj daljoj vremenskoj tački.
Paradoks je decenijama zbunjivao naučnu zajednicu, koja je ponudila brojne prijedloge za njegovo rješenje, ali je većina njih zahtijevala promjenu zakona kvantne mehanike ili Ajnštajnove opšte teorije relativnosti dva stuba moderne fizike.
Nasuprot tome, teorema "kvantne vlasi" tvrdi da rješava paradoks i pomoću matematičke formule pomirujući opštu teoriju relativnosti i kvantnu mehaniku.
Teorema "kvantnih vlasi"
Ime je izvučeno na osnovu pretpostavke u klasičnoj fizici da crne rupe mogu da se sagledaju kao veoma jednostavni objekti, koje definišu samo njihova masa i brzina rotacije.
Pretpostavka prostih "ćelavih" crnih rupa dobila je sedamdesetih godina naučni nadimak "ćosava teorema".
Kalmet i njegovi saradnici pošli su od pretpostavke da su crne rupe složenije, odnosno "dlakavije". Dok se materija urušava u crnoj rupi, ona ostavlja blagi otisak u njenom gravitacionom polju.
Taj otisak nazvali su "kvantna vlas". Njime bi bio omogućen mehanizam kroz koji bi informacija bila sačuvana tokom urušavanja crne rupe.
Po ovoj teoremi, dvije crne rupe identične mase i radijusa, ali različite interne kompozicije, imale bi suptilne razlike u svojim gravitacionim poljima.
"Naše rješenje ne zahtijeva spekulisanje. Umjesto toga pokazuje da dvije teorije mogu da se koriste u pravljenju konzistentnih proračuna o crnim rupama i objasne kako se informacije čuvaju bez potrebe radikalnih promjena u fizici", istakao je Kalmet.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, kao i na X nalogu.