Banja Luka

Banjalučani udišu čist vazduh, ostali gradovi u regiji zagađeni

Banjalučani udišu čist vazduh, ostali gradovi u regiji zagađeni
Foto: Velibor Tripić | Banjalučani udišu čist vazduh, ostali gradovi u regiji zagađeni

BANJALUKA - Dok su, prema podacima portala IQAir, Sarajevo, Zagreb, Beograd i Skoplje danas bili među najzagađenijim velikim gradovima u svijetu, analize koje su rađene u Banjaluci pokazuju da njeni stanovnici nemaju razloga za zabrinutost, jer dišu čist vazduh.

Ovaj švajcarski portal, naime, ima više od 10.000 mjernih stanica širom svijeta i prikazuje mape kvaliteta vazduha, a s indeksom kvaliteta 289 pakistanski grad Lahor se jutros našao na prvom mjestu po zagađenosti.

Istovremeno, takođe zabrinjavajuću visoku drugu poziciju, s indeksom 182, zauzeo je Zagreb, a treću Sarajevo, gdje je izmjeren indeks 168.

Kada je region u pitanju, nažalost, visoko na listi je i Skoplje, i to na 9. mjestu, s indeksom 155, kao i Beograd, koji je s indeksom 87 zauzeo 28. poziciju.

Podsjetimo, u proteklim godinama niz puta upozoravano je na aerozagađenje u većim bh. gradovima, kao što su, uz Sarajevo, još i Tuzla i Zenica, pa čak i manje lokalne zajednice, poput Živinica.

S druge strane, grad Banjaluka je u posljednje četiri godine jedan od rijetkih koji nema veće probleme s aerozagađenjem.

Razloga je više, s tim što stručnjaci, kao najznačajnije, ističu nepostojanje velikog broja industrijskih zagađivača koji kao energent koriste fosilna goriva, kao i prelazak sistema daljinskog grijanja s mazuta na drvnu sječku, odnosno biomasu, koja je obnovljivi izvor energije.

Naime, grad Banjaluka je prelaskom sistema daljinskog grijanja s mazuta na biomasu proces dekarbonizacije, bar kada je riječ o sistemu daljinskog grijanja, u najvećoj mjeri završio još prije četiri godine.

Sada u Banjaluci najveći izazov predstavlja zagađenje koje dolazi iz saobraćaja, odnosno od motornih vozila, ali i individualnih ložišta domaćinstava.

Analiza "Nezavisnih novina" pokazuje da je u proteklih desetak godina rapidno povećan broj automobila u gradu na Vrbasu. Naime, prema podacima Agencije za bezbjednost saobraćaja Republike Srpske, u Banjaluci je 2010. godine bilo registrovano 54.730 automobila, a prošle godine čak 78.996.

Tom podatku trebalo bi dodati i informaciju da je prosječna starost vozila u BiH čak 16,5 godina, što samo po sebi govori o tome o kolikim je zagađivačima riječ.

Istovremeno, prijetnju zagađenju više ne predstavlja sistem daljinskog grijanja. Naime, Banjaluka je od grada koji je bio potpuno zavisan od fosilnih goriva, odnosno mazuta, za sedam sezona grijanja došla do toga da mazut gotovo uopšte ne koristi.

Podaci od protekle tri sezone grijanja pokazuju da se najmanje 95 odsto energije proizvede na biomasu, dok je proizvodnja na mazut do maksimalnih pet odsto po sezoni. Recimo, u sezoni 2013/2014. proizvodnja daljinskog grijanja je u 100odstotnom procentu bila oslonjena na mazut.

Ove promjene, koje su se dogodile u proteklim godinama, doprinijele su pozitivnim trendovima po pitanju kvaliteta vazduha.

Prema redovnim mjerenjima koja se vrše u skladu s ekološkom dozvolom, kvalitet vazduha u blizini proizvodnog postrojenja "Eko toplana" je u prvoj kategoriji, a emisije zagađujućih materija iz dimnjaka, kao i u vazduhu u okolini proizvodnog postrojenja su znatno manje u odnosu na granične vrijednosti propisane Pravilnikom o mjerama za sprečavanje i smanjenje zagađenja vazduha i poboljšanje kvaliteta vazduha.

Rezultati mjerenja u prethodnim godinama jasno pokazuju da je nakon osnivanja "Eko toplana", odnosno promjene energenta i prelaska s fosilnih goriva na obnovljive izvore energije, nivo zagađenja u Banjaluci značajno smanjen.

Prelaskom na biomasu, odnosno drvnu sječku, koncentracija karbonmonoksida (CO) je smanjena dva do tri puta, dok je koncentracija sumpordioksida (SO2) manja za više od četiri puta u odnosu na period kada je osnovni energent bio mazut i kada je grad grijala stara toplana.

Inače, u skladu s obavezama "Eko toplana", navedenim u ekološkoj dozvoli, a u cilju utvrđivanja kvaliteta vazduha, svake godine vrše se redovna mjerenja emisione koncentracije relevantnih pokazatelja kvaliteta vazduha, što uključuje koncentracije sumpordioksida (SO2), ugljenmonoksida (CO), azotnih oksida (NO, NO2, NOX), ozona (O3) i suspendovanih čestica (PM10), kako na samim dimnjacima, tako i u blizini proizvodnog postrojenja.

Prema rezultatima mjerenja, srednje dnevne koncentracije zagađujućih materija kretale su se znatno ispod graničnih vrijednosti propisanih pravilnikom.

 

Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, kao i na X nalogu.

Izneseni komentari su privatna mišljenja autora i ne odražavaju stavove redakcije Nezavisnih novina.

Najčitanije