SARAJEVO, BANJALUKA - Političke partije i nezavisni kandidati u Bosni i Hercegovini u periodu od podnošenja prijava za izbore, koji je bio u maju, do zaključenja izbornih rezultata u novembru, prihodovale su 15,7 miliona KM, a potrošile 19,8 miliona KM, od čega većinu na "propagandne aktivnosti", odnosno kampanju koja je vođena.
Zvanično, sudeći prema postizbornim finansijskim izvještajima, najviše prihoda imala je SDA i to 3.361.932 KM, koja je ujedno i najviše potrošila u propagandne svrhe - 1.688.822 KM. Odmah iza SDA po visini prihoda je SNSD, koji je preko članarina, priloga fizičkih lica i iz budžeta prihodovao 1.473.686 KM, a na kampanju je potrošio, prema podacima Centralne izborne komisije (CIK), 880.664 KM. Iza SNSD-a, na listi stranaka koje su najviše prihodovale je i SDP, koji je u periodu maj - novembar 2018. godine dobio 1.459.075 KM, a na kampanju potrošio malo više od 820.000 KM.
Očekivano, kao i prethodnih godina, političke partije najviše novca prihodovale su iz budžeta, a pored SDA, SNSD-a i SDP-a, među strankama kojima je na računu bilo više od milion KM su i SBB BiH, HDZ BiH i SDS, a većina ovih stranaka poslovala je u "minusu", odnosno, po postizbornim izvještajima koji obuhvataju period od maja do kraja novembra, imali su više rashoda nego prihoda. Jedna od tih stranaka je i SBB BiH Fahrudina Radončića, koja je imala 1.182.225 KM prihoda, a ukupni rashodi iznosili su 1.962.027 KM, od čega je samo na kampanju potrošeno 1.242.652 KM.
"Podnošenje postizbornih izvještaja definisano je Izbornim zakonom BiH i izvještajni period odnosi se na period od prijave za izbore političkih stranaka i nezavisnih kandidata do perioda zaključenja izbornih rezultata. Pored tih izvještaja, političke partije dužne su do 31. marta dostaviti godišnje finansijske izvještaje, a svi oni (izvještaji) podliježu reviziji", rekla je za "Nezavisne" Maksida Pirić, portparol Centralne izborne komisije BiH.
Stručnjaci u BiH slažu se u jednom, a to je da finansijski izvještaji koji su dostavljeni CIK BiH ne odražavaju stvarno stanje, odnosno da je tokom kampanje potrošeno daleko više novca nego što je prikazano.
"To je jedna siva zona i sigurno je da izvještaji koji su dostavljeni nisu definitivni i konačni i da je daleko više novca potrošeno od onoga što je prikazano. Političke partije imaju svoje mehanizme izvlačenja novca, bilo preko budžeta, javnih preduzeća, ustanova... U kampanji je puno je novca u kešu kojem nema traga, odnosno ne ide preko računa i taj novac se nigdje ne evidentira", rekla je Tanja Topić, politički analitičar iz Banjaluke, dodajući da je najmanje još polovina od zvanično prikazanog u izvještaju potrošeno tokom kampanje.
Kada je u pitanju finansiranje političkih partija u BiH, primjedbe na cjelokupan sistem imalo je i Ekspertsko tijelo Savjeta Evrope za borbu protiv korupcije (GRECO), ali vlasti u BiH izmjenama zakona uvažile su tek neke od njegovih preporuka.
SDP
- Članarina - 145.207 KM
- Prilozi fizička lica - 128.599 KM
- Prilozi pravna lica - 69.950
- Prihodi od imovine - 73.322 KM
- Prihodi od poklona - 500 KM
- Prihodi iz budžeta - 938.729 KM
- Ostali prihodi - 102.767 KM
- Ukupno - 1.459.075
- Troškovi propagande – 820.470 KM
SDS
- Članarina - 160.640 KM
- Prilozi fizičkih lica - 133.614 KM
- Prilozi pravnih lica - 18.920 KM
- Prihodi od imovine - 5.802 KM
- Prihodi iz budžeta - 818.451
- Ostali prihodi - 5.175 KM
- Troškovi propagande - 761.947 KM
HDZ
- Članarina - 50.253 KM
- Prilozi fizičkih lica - 24.070 KM
- Prilozi pravnih lica - 6.000 KM
- Prihodi od imovine - 82 KM
- Prihodi od poklona - 504 KM
- Prihodi iz budžeta - 1.071.107 KM
- Ostali prihodi - 6.105 KM
- Ukupno – 1.158.122 KM
- Troškovi propagande – 539.301 KM
SDA
- Članarina - 33.782 KM
- Prilozi fizičkih lica - 1.221.916 KM
- Prilozi pravnih lica - 49.250 KM
- Prihod od imovine - 25.636 KM
- Prihodi od poklona - 3.665 KM
- Prihodi iz budžeta - 2.019.876 KM
- Ostali prihodi - 7.804 KM
- Ukupno - 3.361.932 KM
- Troškovi propagande - 1.688.822 KM
SBB BiH
- Članarina - 28.706 KM
- Prilozi fizičkih lica - 189.489 KM
- Prilozi pravnih lica - 15.512 KM
- Prihodi od poklona - 7.013 KM
- Prihodi iz budžeta - 941.504 KM
- Ukupno - 1.182.225 KM
- Troškovi propagande - 1.242.652 KM
SNSD
- Članarina - 332.166 KM
- Prilozi fizičkih lica - 5.800 KM
- Prihodi iz budžeta - 1.128.792 KM
- Ostali prihodi - 6.927 KM
- Ukupno - 1.473.686 KM
- Troškovi propagande - 880.664 KM
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, kao i na X nalogu.