SARAJEVO - Na današnji dan prije 19 godina u Parizu je i zvanično potpisan Opšti okvirni sporazum za mir u BiH, poznatiji kao Dejtonski sporazum, čime je okončan građanski rat u BiH.
Sporazum su, u prisustvu tadašnjeg državnog sekretara SAD Vorena Kristofera, potpisali nekedašnji predsjednici Srbije Slobodan Milošević i Hrvatske Franjo Tuđman, te Alija Izetbegović iz BiH.
Jedan od najosnovnijih principa na kojima je Dejtonski sporazum bio zasnovan bila je podjela BiH po ključu 51 odsto teritorije Federaciji BiH i 49 odsto Republici Srpskoj koji je usaglasila kontakt grupa.
Potpisnici su se obavezali da međusobne odnose regulišu prema Povelji UN, Završnom helsinškom aktu i drugim dokumentima OEBS-a, kao i na međusobno poštovanje suvereniteta i rješavanje nesporazuma na miroljubiv način.
Dejtonski sporazum je postignut u vazduhoplovnoj bazi Rajt Paterson kod Dejtona, u američkoj državi Ohajo.
Konferencija je trajala od 1. do 21. novembra 1995. Glavni učesnici su bili Milošević, Izetbegović i Tuđman, američki posrednik Ričard Holbruk i general Vesli Klark.
Dejtonski sporazum bio je kulminacija "šatl diplomatije" koju je otpočeo Holbruk sa svojim timom pod pokroviteljstvom SAD.
"Šatl" se sastojao od posredničke diplomatije između zaraćenih strana. Jednostavnije gledano, kontakt grupa šatl diplomatije igrala je ulogu kurira i moderatora koji su prosljeđivali i moderirali zahtjeve zaraćenih strana.
Mnoge osnove i preduslovi Dejtonskog sporazuma započeli su zapravo "šatl diplomatijom" još godinu dana prije završne konferencije.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, kao i na X nalogu.