BANJALUKA, SARAJEVO - Velika Britanija se do kraja godine mora povući iz EUFOR-a zato što s EU nije postignut dogovor o nastavku bezbjednosnih aranžmana u BiH usljed Brexita.
Naime, Velika Britanija je iz EU izašla krajem januara ove godine, a do kraja godine traju privremeni aranžmani koji zadržavaju stanje kakvo je bilo dok je ona bilo dio EU.
Ovaj period je ostavljen kako bi Velika Britanija i EU uredili svoje međusobne odnose u brojnim oblastima, uključujući i bezbjednosnu politiku, međutim s obzirom na to da nije pregovarano o zajedničkom angažmanu, do kraja godine se vojnici Velike Britanije moraju povući iz Misije EUFOR-a.
U Ambasadi Velike Britanije u BiH su "Nezavisnim" rekli da su zbog ozbiljnog pristupa evropskoj bezbjednosti pristali da zadrže svoj doprinos u ovoj misiji i nakon izlaska iz EU i tokom tranzicionog perioda, ali da od kraja godine više neće biti zakonska osnova za učešće.
"Velika Britanija je bila aktivni učesnik u EUFOR-u i podržali smo da druge države popune pozicije koje su ranije pripadale nama. I dalje ćemo čvrsto podržavati generala Trišaka i njegovu misiju, uključujući u Ujedinjenim nacijama, kao stalna članica Savjeta bezbjednosti", kažu oni i dodaju da će Velika Britanija nastaviti vojnu ulogu u BiH, ali kroz jači angažman u Glavnom štabu NATO-a.
"Velika Britanija već ima široki program angažmana putem bilateralne podrške u polju odbrane kojim pomaže Ministarstvu odbrane BiH da razvije svoje medicinske kapacitete, podršku civilnim organizacijama, rodnu integraciju, obuku oficira, međunarodnu interoperabilnost, kao i pomoć u programu reformi sa NATO-om. Usmjerićemo se na angažman u polju reforme odbrane, u partnerstvu s Oružanim snagama BiH. To će uključivati praktičnu obuku i podršku, jačanje kapaciteta i pomoć BiH da daje značajniji doprinos međunarodnim mirovnim misijama", naglasili su.
Odluka Velike Britanije da svoj vojni aranžman iz EUFOR-a izmjesti u NATO može se indirektno dovesti u vezu s namjerama EU da naredne godine preispitaju ulogu ove vojne misije u BiH. Naime, EUFOR je nastao kao dogovor između EU i SAD da EU preuzme odgovornost za bezbjednost u Evropi, a mandat i kapacitet te misije je do sada nekoliko puta mijenjan.
Savjet EU je prije nekoliko mjeseci donio zaključak da će ovu misiju preispitati sredinom naredne godine usvajanjem novog strateškog pregleda, i to u svjetlu evropskih integracija i situacije na terenu.
EU, naime, već neko vrijeme smatra da će zemlje zapadnog Balkana, ako žele pristupiti EU, morati preuzeti više odgovornosti za bezbjednosnu politiku, a pitanje evropske bezbjednosti, evropske odbrambene politike i eventualno stvaranje evropskih oružanih snaga i dalje je aktuelna tema unutar EU, o kojoj pojedine zemlje članice imaju različita mišljenja.
U EUFOR-u kažu da je Velika Britanija nepokolebljivo podržavala ne samo Misiju ALTEA, nego i UNPROFOR još od 1992. godine.
"Doprinos Velike Britanije prema EUFOR-u je bio izvanredan u smislu posvećenosti, djelovanja i profesionalnosti. Žao nam je što osoblje iz Velike Britanije odlazi iz EUFOR-a, što ujedno znači i smanjenje broja zemalja učesnica sa 20 na 19", kažu u toj misiji.
U Ambasadi Velike Britanije su nam na kraju kazali da će i dalje biti ključni akter u evroatlantskoj bezbjednosti i odbrani, ali i bilateralni partner BiH kroz lidersku ulogu u NATO savezu.
Objavljivanje ovog teksta je dijelom finansirano grantom Ministarstva spoljnih poslova Sjedinjenih Američkih Država (Department of State). Mišljenja, nalazi i zaključci koji su ovdje navedeni pripadaju autorima i ne odražavaju nužno mišljenja, nalaze i zaključke Ministarstva spoljnih poslova Sjedinjenih Američkih Država
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, kao i na X nalogu.