BANJALUKA - Republika Srpska naslijedila je javne evidencije koje je vodila BiH od uspostavljanja zemljišne knjige i katastarske evidencije od Austrougarske. Te evidencije od dana uspostave pa do danas sadrže netačne i neažurne podatke i predstavljaju kamen spoticanja privrednom i ekonomskom razvoju države, saopšteno je iz Republičke uprave za geodetske i imovinsko-pravne poslove (RUGIPP).
Još 1984. godine tadašnja država je donijela novi zakon kojim se krenulo u osnivanje nove, tačne i ažurne evidencije - katastra nepokretnosti. Nažalost, ratna dešavanja devedesetih godina i poslije visoki predstavnik zaustavljaju taj proces i ostaju na snazi javne evidencije kakve i danas zatičemo, dodaje se u saopštenju.
To je bio razlog da Narodna skupština Republike Srpske donese Zakon o premjeru i katastru 2012. godine kojim se utvrđuje da je od opšteg interesa osnivanje nove evidencije i u tu svrhu donosi Zakon o finansiranju poslova premjera i osnivanja katastra. Ovim zakonom utvrđeno je da se sredstva koja prihoduje Geodetska uprava kroz svoje poslove uplaćuju na račun posebne namjene - osnivanja nove evidencije i za sve poslove koji su neophodni kao prethodni poslovi za osnivanje nove evidencije. Način utroška tih sredstava, u smislu koje investicije i poslovi će se finansirati s tog računa posebne namjene, utvrđuje Narodna skupština Republike Srpske kroz program poslova za period od pet godina. On u suštini predstavlja budžet Geodetskoj upravi jer sva sredstva koja prihoduje Uprava mogu da se koriste isključivo prema Zakonu o finansiranju. Tako je istekom jednog petogodišnjeg programa u decembru 2020. prijedlog za novi srednjoročni program Vlada uputila Narodnoj skupštini Republike Srpske u dalju proceduru.
Kao polazna osnova za izradu ovog programa korištena je analiza trenutnog stanja, čijom implementacijom će se omogućiti da RUGIPP bude efikasna, brza, moderna, sigurna organizacija i pouzdan javni servis, odnosno institucija za kvalitetno pružanje usluga svojim korisnicima, kao i organa uprave koji je lider za sve geodetske i katastarske operacije i čuvar sigurnosti geoprostornih podataka i podataka o nepokretnostima u Republici Srpskoj. Program se zasniva i na pretpostavci da su potpune informacije o nepokretnostima koje se vode i održavaju u informacionim bazama strateški resursi Republike Srpske kojima se mora upravljati organizovano i domaćinski.
Pri izradi Programa uzeta su u obzir iskustva zemalja u okruženju, te drugih evropskih država, pri čemu se vodilo računa o vlastitim potrebama, interesima i mogućnostima za njegovu realizaciju. Efikasna realizacija Programa stvara temelj za ekonomski razvoj i društveni prosperitet Republike Srpske.
RUGIPP i njene organizacione jedinice obavljaju niz važnih zadataka i povjerenih poslova i to: osnivanje jedinstvene evidencije katastra nepokretnosti, premjer nepremjerenih područja Republike Srpske, održavanje svih postojećih evidencija o nepokretnostima i rješavanje imovinsko-pravnih odnosa.
Osim redovnih poslova, RUGIPP obavlja i niz poslova za potrebe Republike, odnosno njenih organa i organa lokalne samouprave i to poslove eksproprijacije i rješavanja imovinsko-pravnih poslova u vezi s njom (izgradnja puteva, hidroelektrana, kanalske mreže i dr.), nadzor nad izvođenjem geodetskih radova u postupku eksproprijacije i pregled elaborata, rješavanje drugostepenih žalbi u postupcima eksproprijacije, pripremne radnje u svrhu geodetskog utvrđivanja međuentitetske linije razgraničenja (dužina linije oko 1.150 km) i učešće u državnim komisijama za granice, kao i u stručnim timovima za granicu.
RUGIPP planira modernizaciju poslovnih prostora i kupovinu novih, što će omogućiti efikasno pružanje usluga i izdavanje podataka. Nabavka novih prostora prioritetno je planirana za organizacione jedinice gdje RUGIPP plaća zakup i gdje ne postoji adekvatan smještaj za komisije za masovno izlaganje jedinstvene evidencije katastra nepokretnosti na cijeloj teritoriji Republike Srpske.
U skladu sa gore navedenim, te na ime rješavanja pitanja trajnog smještaja organizacionih jedinica Uprave za koje se plaćaju visoki troškovi zakupa, odnosno stvaranja optimalnih uslova za rad komisija za masovno izlaganje na javni uvid podataka o nepokretnostima i utvrđivanje prava na nepokretnosti planirana su sredstva u sveukupnom iznosu 18.000.000 KM. Iz ovih sredstava biće kupljena i zgrada za analognu arhivu u sklopu koje će biti i Muzej geodezije Republike Srpske, s ciljem brže dostupnosti potrebne dokumentacije radnicima RUGIPP-a u obavljanju svakodnevnih poslova, što æe poveæati njihovu efikasnost, te omoguæiti bolju dostupnost arhivske dokumentacije zainteresovanim korisnicima podataka iz nadležnosti RUGIPP-a putem internet servisa za distribuciju arhivskih podataka.
RUGIPP vrši geodetsko-tehničke radove i rješava imovinsko-pravne poslove, te tako stvara neophodne uslove u cilju implementacije velikih kapitalnih projekata Republike Srpske iz zacrtanog Programa ekonomskih reformi Republike Srpske. Strateški cilj je i osnivanje jedinstvene evidencije na teritoriji cijele Srpske po svim političkim i katastarskim opštinama. Ukazujemo na pozitivne efekte angažovanja vlastitih kadrova i opreme na geodetskim poslovima i osnivanju katastra nepokretnosti, koje se odražavaju neposredno na cijenu izvođenja geodetskih radova. Radovi se ubrzavaju, a cijena izvođenja geodetskih poslova se po nekoliko puta smanjuje u odnosu kada radove izvode firme iz privatnog sektora. U planiranom periodu godišnje će se rješavati oko 50.000 predmeta, što ukupno za planski period iznosi oko 250.000 predmeta. Za sve navedene radove potrebno je obezbijediti finansijsko-tehničke uslove, što je ovim planom i obuhvaćeno.
Kljuène reformske oblasti Vlade Republike Srpske kao što su oporavak privrede i novi privredni rast, reforma javnog sektora, fiskalna konsolidacija, oèuvanje socijalne sigurnosti i evropski put Republike Srpske, evropske integracije i regionalna saradnja ne mogu se ostvariti u potpunosti bez razvoja, modernizacije i unapređenja rada sektora katastra nepokretnosti kao jedinstvene evidencije, proglašenim od opšteg interesa za Republiku Srpsku i oslonca na nju. Ove politike se ne mogu realizovati bez dalje ubrzane izgradnje jedinstvene baze katastra nepokretnosti i infrastrukture geoprostornih podataka Republike Srpske, gdje su evidencije RUGIPP-a njen ključni segment. Takođe, obavljaće se geodetsko-tehnički radovi i rješavaće se imovinsko-pravni odnosi u postupku eksproprijacije nepokretnosti prilikom realizacije kapitalnih projekata definisanih Programom ekonomskih reformi Republike Srpske za svaku godinu trajanja Programa.
Glavni ciljevi Programa su fokusirani na kvalitet, efikasnost, efektivnost, transparentnost i odgovornost u RUGIPP-u.
Ukupna vrijednost investicija koje su obuhvaćene Programom za pet godina je 142.683.488 KM, a precizne podatke svi zainteresovani mogu pronaći na internet stranici Narodne skupštine.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, kao i na X nalogu.