Napoleon I Bonaparta je bio general u Francuskoj revoluciji i kao vođa bio je prvi konzul Francuske Republike od 11. novembra 1799. do 18. maja 1804. i car Francuske i kralj Italije od 18. maja 1804. do 6. aprila 1814. i onda ponovo nakratko od 20. marta do 22. juna 1815.
Napoleon je rođen na Korzici, koju je Đenova, Italija, zbog dugova samo godinu dana prije njegovog rođenja ustupila Francuskoj. Poticao je iz skromne plemićke porodice kao drugo od osmoro djece. Bio je veoma nestašan, tvrdoglav i odlučan, pa ga je majka sa pet godina poslala u školu za djevojčice kako bi on postao poslušniji, što se nije desilo.
Ženio se dva puta i imao je brojne ljubavnice. Prvu ženu, Žozefinu Boarne, od njega stariju šest godina, sa kojom nije imao djece, upoznao je na svečanom balu i bio je očaran njenom ljepotom. U brak sa drugom ženom, Marijom Lujzom, austrijskom princezom, stupio je 1810. godine i ona mu je podarila nasljednika Napoleona II.
Nakon poraza u bici kod Vaterloa 1815. živio je u zatočeništvu na Svetoj Jeleni. Da bi prekratio vrijeme, pisao je memoare i igrao bilijar. Umro je 1821. godine. U testamentu je tražio da bude sahranjen na obali Sene, što nije učinjeno.
Dvadeset godina kasnije tijelo mu je premješteno u Pariz. Ženu i sina nije vidio od progonstva. Marija Lujza se preudala, a Napoleon II je desetak godina nakon očeve smrti umro od tuberkuloze. Godine 1799.
Napoleon je izvršio državni udar i postavio sebe za prvog konzula; pet godina kasnije je sam sebe krunisao za cara Francuske. Tokom prve decenije 19. vijeka zaratio je sa skoro svakom važnijom evropskom silom, dominirajući kontinentalnom Evropom nizom pobjeda - od koje su najslavnije one kod Austerlica i Fridlanda - i uspostavljanjem saveza, imenujući bliske saradnike i članove porodice za vladare ili ministre u državama kojima su dominirali Francuzi.
Poznato je da je Napoleon patio od ailurofobije, odnosno da je imao strah od mačaka. Kad je imao svega šest mjeseci, dadilja ga je izvela u dvorište i ostavila u kolijevci, međutim jedna mačka je skočila na njega i to je ostavilo očigledno veliki trag na francuskog vojskovođu.
To je dobro znao i vojvoda od Velingtona, pa je navodno u bici kod Vaterloa ispred svoje vojske postavio 70 mačaka koje su preplašile Napoleona, a njegova nemoć demoralisala je francusku vojsku koju je predvodio, zbog čega je izgubio bitku.
Mit je da je Napoleon bio nizak. Njegova visina iznosila je 169 centimetara, što je bila prosječna visina za muškarca tog doba. Međutim, ovaj francuski vojskovođa volio je da bude okružen izrazito visokim vojnicima pa je u poređenju s njima bio nizak, što je doprinijelo stvaranju mita o njegovoj visini.
Takođe, Napoleonova vojska je prva počela da konzumira konzerviranu hranu. Naime, on je 1795. godine ponudio nagradu od 12.000 franaka osobi koja osmisli način da se namirnice očuvaju, da bi bolje hranio svoju vojsku kad zemlja koju je napao nije u stanju da proda ili obezbijedi hranu. Petnaest godina kasnije nagradu je odnio poslastičar Nikola Fransoa Aper, koji je osmislio tehniku konzerviranja hrane sličnu onoj koja se i danas koristi.
NAPOLEON MATEMATIČAR
Tokom školovanja, prije revolucije, Napoleon je u vojnoj školi u zamku Brijen bio zapažen kao izvrstan matematičar, što mu je i omogućilo da upiše elitnu "École Militaire" u Parizu. Upravo zbog znanja matematike postao je artiljerijski oficir, a nastavu je slušao kod slavnog Laplasa.
Njegovi matematički proračuni su mu, nakon početka revolucije, omogućili da razriješi opsadu Tulona, gdje je artiljerijskom paljbom nadigrao rojaliste i britanske snage, da bi tako donio neočekivanu pobjedu revolucionarnim snagama i odmah potom dobio čin generala.
Na sličan način, primjenom artiljerije, kasnije je učestvovao u krvavom gušenju rojalističke pobune 1794. godine. To je bio i početak njegovog uspona i ogromne popularnosti širom Francuske.
Smatra se da u vojnom smislu nije bio poseban inovator, već da je samo dosljedno primjenjivao znanja stečena u vojnoj školi, što je i sam govorio. No, razumijevanje geometrije mu je omogućavalo da tokom bitaka uvijek vidi mnogo više poteza od svojih suparnika. Iza Napoleona su ostale zaista mnoge trajne, civilizacijske tekovine poput građanskog zakonika, modernog obrazovanja i sistema liceja, metričkog sistema i legije časti.
Između ostalog, za njega se vezuje čak i potonja francuska tradicija primijenjene matematike.
U samoj matematici pripisuje mu se takozvana Napoleonova teorema. Po njoj, ako se na stranicama bilo kog trougla konstruišu jednakostranični trouglovi, njihovi centri će činiti jednakostranični trougao. O pravom porijeklu Napoleonove teoreme se vode diskusije, budući da Britanci smatraju kako je nije dokazao Napoleon.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, kao i na X nalogu.
