Svijet prvih farmera centralne Evrope – pripadnika kulture linearnotrakaste keramike (LBK) – bio je svijet jednakih, u njemu nije bilo društvenih podjela na osnovu porijekla i pola.
To je pokazalo veliko istraživanje u kome je učestvovalo više od 80 genetičara, antropologa i arheologa, saopštio je Univerzitet u Beču.
Međunarodni tim istraživača, koji su predvodili Per Želaber i Ron Pinhasi sa Univerziteta u Beču i Dejvid Rajh sa Univerziteta u Harvardu, proučavao je najkompletniji set genetskih podataka stanovnika centralne Evrope iz ranog neolita. Rezultat studije, objavljen u Nature Human Behaviour, pokazao je da u kulturi koja je dovela do širenja poljoprivrede centralnim dijelom Starog kontinenta prije oko 8.000 godina nije bilo tragova stratifikacije populacije.
Do ekspanzije poljoprivrede u centralnoj Evropi došlo je u 6. milenijumu prije nove ere, kada su farmeri sa Balkana preko doline Dunava stigli sve do današnje Francuske na zapadu i Ukrajine na istoku. Kultura linearnotrakaste keramike koegzistirala je sa starčevačkom kulturom i djelimično je iz nje evoluirala.
Kulturni tragovi farmera su homogeni na ovom prostoru, dugom više hiljada kilometara, ali je zbog manjka genetskih podataka različitih porodica bilo teško da se otkrije da li su živjeli u društvenoj jednakosti i koji pojedinci su migrirali po kontinentu.
Istraživački tim sa više od 80 genetičara, antropologa i arheologa spojio je genetske podatke više od 250 pojedinaca iz kulture linearnotrakaste keramike sa podacima dobijenim proučavanjem kostiju, datiranjem radioaktivnim ugljenikom, pogrebnim kontekstom i podacima o ishrani. Proučavanje genetskih veza između neolitskih stanovnika Evrope pokazuje da su pripadnici kulture linearnotrakaste keramike prelazili stotine hiljada kilometara za samo nekoliko generacija.
"Uspješno smo pronašli rođake s jedne strane u Slovačkoj, a s druge u zapadnoj Njemačkoj, 800 kilometara daleko", rekao je Per Želaber u saopštenju.
"U ovoj studiji, prvi put smo izvijestili da se porodice na proučavanim nalazištima Nitra u Slovačkoj i Polgar-Ferenci-hat u Mađarskoj ne razlikuju se po hrani koju su jeli, pogrebnim darovima s kojima su sahranjeni ili porijeklom. To pokazuje da ljudi koji su živjeli u ovim neolitskim naseljima nisu bili stratifikovani na osnovu porodice ili pola i ne primjećujemo bilo kakve znake nejednakosti, koju razumijemo kao različit pristup resursima i prostoru", rekao je Ron Pinhasi.
Kultura linearnotrakaste keramike nestala je oko 5000. prije nove ere i predlagane su različite hipoteze o njenom kolapsu. Neki su sugerisali da je to bio period društvene i ekonomske krize, često povezane sa rasprostranjenim nasiljem. Jedan od najpoznatijih događaja tog tipa je masakr u Asparn-Šlecu, gdje je više od 100 pojedinaca otkriveno u sistemu jama. Uz Herkshajm, ovo je mjesto sa najviše nasilno ubijenih pojedinaca u ranom neolitu, a skeleti pokazuju znakove nasilja i fraktura. "Naše detaljne genetske studije pojedinaca iz Asparn-Šleca pokazuju da je manje od 10 njih bilo genetski povezano, što osporava teoriju da je riječ o masakru jedne populacije", rekao je Želaber, prenosi Telegraf.
Sharing is Caring: Central Europe’s First Farmers Lived in Equality The results of a new study in Nature Human Behaviour, reveal that the culture responsible for the expansion of agriculture in Central Europe 8,000 years ago showed no signs of population stratification. #Anthropology [image or embed]
— Universität Wien / University of Vienna (@univie.ac.at) November 29, 2024 at 11:27 AM
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, kao i na X nalogu.