Mesopotamiju često nazivaju kolijevkom civilizacije, a njene države, poput Asirskog carstva, uvijek su interesantne istraživačima.
Asirsko casrtvo se formiralo u prvoj polovini drugog milenijuma prije nove ere na sjevernom dijelu Mesopotamije (današnji Irak). Uz Asirsko carstvo u istom periodu na ovoj teritoriji isticalo se i Starovavilonsko carstvo.
Ime je dobilo po gradu Ašuru koji je bio i prva prijestonica carstva, a grad je dobio ime po bogu Asuru, koji je, kako su vjerovali, sam birao kraljeve koji će ga predstavljati na Zemlji i davao im apsolutnu moć.
Tokom svog postojanja imalo je nekoliko uspona i padova, a procvat počinje da doživljava za vrijeme novoasirskog carstva (934-612. p.n.e.) koje započinje osvajanjima cara Asurnasirpala II.
Asurnasirpal II je osvojio Mesopotamiju i Fenikiju (današnji Liban), a sagradio je i novu prijestonicu Nimrud.
Asirsko carstvo doživljava najveću ekspanziju tokom 7. vijeka prije nove ere.
Asirsko carstvo je imalo dobro organizovanu vojsku koja je još tada, poput današnjih, bila podijeljena na rodove i važila je za, do tada, najveštiju i najsuroviju.
Oni su prvi bili osvajači koji su koristili sprave za opsadu gradova — tornjeve sa merdevinama za penjanje na zidine i drvena debla sa metalnim okovima ovnove, za probijanje gradskih vrata.
Tokom 8. i 7. vijeka prije nove ere, za vrijeme careva Tiglatpalasara III, Sargona II i Asurbanipala, Asirsko carstvo je obuhvatalo gotovo čitav Stari istok.
Najpoznatija kraljica bila je Semiramida, koja je vladala 42 godine u 9. veku prije nove ere. U toku njene vladavine izgrađeni su čuveni "Semiramidini vrtovi", koji su u ono vrijeme smatrani za jedno od 7 svjetskih čuda.
Na vrhuncu moći carstva, car Asarhadon je, 671. godine prije nove ere, osvojio i Egipat.
Asirci su tada vladali cijelom Mesopotamijom, istočnim Sredozemljem i Egiptom.
Prijestonica je u 7. vijeku prije nove ere iz Nimruda preseljena u Ninivu, čuveni drevni grad na istočnoj obali reke Tigar. U Ninivi je živjelo preko 100.000 ljudi, imala je 18 kanala za snabdevanje vodom, raskošne palate, od kojih se posebno isticala Senaheribova plata koja je imala 80 soba.
Antičku Ninivu, koja je 612. godine prije nove ere bila sravljena sa zemljom, naslijedio je grad Mosul.
Niniva se, kao neprijateljski grad Jevreja, često spominje i u Bibljiji.
Iako je bilo moćno Asirsko carstvo je nestalo veoma brzo. Kombinovane snage Međana i Vavilonaca porazile su ga oko 605. godine prije nove ere. Naslijedilo ga je Novovavilonsko carstvo.
Od sačuvanih spomenika najpoznatiji su kapija na tvrđavi Sargona II u Horsabadu – krilati bik sa ljudskom glavom, 721 – 705. p.n.e.; Asurnasirpal II u lovu na lavove, reljef, 850. p.n.e.; pljačkanje grada Hamanua od strane Asurbanipala, iz Ninive, oko 650. godine p.n.e.; smrtno ranjena lavica, reljef, 650. p.n.e., piše Nacionalna geografija Srbije.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, kao i na X nalogu.