Astronom Scott Sheppard sa Naučnog instituta Carnegie je u julu 2018. godine učinio nešto što i danas izgleda nevjerovatno: otkrio je 12 novih satelita koji kruže oko Jupitera.
Tako se ispostavilo da uprkos tome što čovjek vijekovima gleda u nebesa, i što moderne tehnologije danas omogućavaju da se vidi još dalje, kosmos čuva još mnogo tajni, a mnoge su dio našeg Solarnog sistema. U čast svakog od 12 satelita Carnegie je organizovao takmičenje u okviru kojeg će građani dobiti priliku da imenuju pet novootkrivenih tijela.
Imenovanjem nebeskih tijela obično upravlja Internacionalna astronomska unija još od 1919. godine. Kada se otkrije, novi Mjesec dobija zvanično ime koje počinje na slovo S, te sadrži godinu kada je satelit otkriven, i broj koji označava redosljed svih tijela koja su otkrivena te godine. Tako Jupiterovi sateliti trenutno nose imena poput S/2017 J4 i S/2018 J1. Nakon što su otkriveni, sateliti su morali da sačekaju da se otkriće potvrdi i od strane drugih naučnika, što se, kada su Jupiterovi sateliti u pitanju, već dogodilo.
Kada se otkriće potvrdi onaj koji ga je otkrio neko nebesko tijelo može da predloži (ne da izabere) konačno ime, da bi konačnu odluku donijela Internacionalna astronomska unija. Prioritet se daje imenima koja je predložio onaj koji je tijelo i otkrio, a prilikom imenovanja tijela neophodno je da se ispoštuju brojna pravila.
Kada su Jupiterovi sateliti u pitanju ta pravila su u vezi sa rimskom mitologijom – budući da je Jupiter kralj rimskih bogova, sateliti mogu da dobiju imena samo po potomcima, te poštovaocima i ljubiteljima boga Jupitera, ali i Zevsa. Ime ne smije da bude duže od 16 karaktera, te bi trebalo da se sastoji od samo jedne riječi, i ne smije da liči na ime ni jednog od postojećih satelita ili asteroida. Ime, naravno, ne smije da bude uvredljivo, te da sadrži pogrdne riječi, i ne smije da ima komercijalnu prirodu, te ne može da bude ime neke osobe, mjesta ili događaja koji imaju političku, vojnu ili religijsku pozadinu.
Tu su i pravila koja se odnose samo na Jupiterove satelite: S/2003 J5, S/2003 J15, S/2003 J3 se okreću u smeru suprotnom od Jupitera, pa njihova imena moraju da se završavaju na „E“, dok se S/2017 J4 i S/2018 J1 okreću u istom smjeru, te imena moraju da se završavaju na „A“.
Tako korisnici koji imaju ime koje je u vezi sa Jupiterom ili Zevsom, te ga ne nosi ni jedno drugo nebesko tijelo, i koje ne vrijeđa nikoga i ništa ne reklamira, mogu da ga tvituju na @JupiterLunacy, sa haštagom #NameJupitersMoons i objašnjenjem zašto su izabrali baš to ime. Konkurs traje do 15. aprila, a rješenja mogu da se šalju i u video formatu.
(PCPress/Curiosity.com)
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, kao i na X nalogu.