SARAJEVO, BANJALUKA - Iako je priča o registru računa fizičkih lica kod Centralne banke (CB) BiH počela tek nedavno i to Pismom namjere prema MMF-u, ova finansijska institucija još od 2016. godine radi na tom projektu, stvarajući tehničke preduslove da uspostavi taj registar, a prema nezvaničnim informacijama nije isključeno ni preglasavanje predstavnika Republike Srpske u CB BiH.
Upravo je ovaj registar jedan od razloga zbog kojih je "propao" aranžman sa MMF-om jer Republika Srpska nije željela pristati na to da Centralna banka preuzme entitetsku nadležnost kada je riječ o registrima računa fizičkih lica.
S druge strane, u Centralnoj banci BiH i dalje tvrde da imaju pravni osnov i tehničke preduslove za uspostavu računa fizičkih osoba.
Centralnoj banci krajem 2020. godine, tačnije 29. decembra, poslali smo pitanja da li je radila na nadogradnji postojećeg Jedinstvenog registra računa kako bi uključio i račune fizičkih lica i koja je bila uloga jedne slovenačke kompanije u tom poslu, te da li je CB BiH sklapala ugovor s njom, koje vrijednosti i kada je taj ugovor sklopljen.
Umjesto odgovora, Centralna banka BiH se 6. januara oglasila opširnim saopštenjem objavljenim na svojoj veb-stranici ne odgovarajući ni na jedno od postavljenih pitanja, istovremeno tvrdeći da imaju zakonski osnov i tehničke preduslove za uspostavu računa fizičkih osoba.
Takođe, u svom saopštenju između ostalog navode i to da propisi, smjernice i upute koje oni (CB BiH) donose imaju zakonsku snagu na području cijele BiH, te da "entitetski zakon ne može ograničiti niti umanjiti ovlaštenja koja po Zakonu o Centralnoj banci BiH ima ova institucija".
Prema nezvaničnim informacijama, Centralna banka BiH i guverner Senad Softić razmatraju mogućnost da na nekoj od narednih sjednica UO CB BiH preglasaju predstavnike Republike Srpske i donesu odluku o uspostavljanju registra računa fizičkih lica u BiH i pored toga što je to u nadležnosti entiteta.
Republika Srpska je, recimo, Zakonom o unutrašnjem platnom prometu definisala uspostavu registra računa fizičkih osoba koji vodi Agencija za posredničke, informatičke i finansijske usluge (APIF), a sličan zakon donio je i Predstavnički dom Parlamenta FBiH, međutim još Dom naroda Parlamenta FBiH nije potvrdio taj federalni zakon koji takođe nadležnost za registar računa fizičkih lica daje Finansijsko-informatičkoj agenciji (FIA).
Dragan Kulin, član Upravnog odbora CB BiH, kaže za "Nezavisne" da CB BiH nema zakonsku osnovu za uspostavljanje registra računa fizičkih lica jer je Republika Srpska to uredila svojim zakonom, a slično se očekuje i u Federaciji BiH.
"Još od 2008. godine postoje pisma ministara finansija Republike Srpske i Federacije BiH koji su jasno rekli da bi za uspostavljanje registra računa fizičkih lica u CB BiH bilo potrebno donijeti zakon. S druge strane, guverner Softić priča priču da je to moguće da uradi Centralna banka nekom svojom odlukom kojom bi se zaobišla i Agencija za bankarstvo RS i anulirala sva zakonska rješenja", rekao je Kulina, dodajući da se jedna takva odluka može donijeti samo preglasavanjem u UO CB BiH.
On ističe da prema zakonu CB BiH nema nadležnosti prema fizičkim licima, te da Pismo namjere ne stvara zakonski i pravni osnov.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, kao i na X nalogu.