BEOGRAD, BANJALUKA - Posjeta francuskog predsjednika Emanuela Makrona Srbiji predstavlja pokušaj te zemlje da se vrati u region zapadnog Balkana, saglasni su analitičari i novinari.
Oni smatraju da je to posebno važno imajući u vidu predstojeći izlazak Velike Britanije iz EU i činjenicu da Njemačka i Francuska ostaju dvije glavne sile koje će biti osovina spoljne politike EU u narednom periodu.
BBC na srpskom jeziku, podsjetivši da je sastanak s liderima zemalja regiona u Parizu planiran početkom jula otkazan, piše da je ova posjeta prilika da se baci novo svjetlo ne samo na odnose Beograda i Prištine u vezi s nastavkom dijaloga, već i o eventualnom nastavku proširenja EU, ali i sve jačoj ulozi Kine u regionu.
"Velika pažnja u najavi posjete francuske delegacije posvećena je dolasku televizijske mreže Juronjuz u Srbiju, čiji je direktor dio francuske privredne delegacije", navodi BBC i podsjeća da evropske zemlje imaju najveći uticaj na uređivačku strukturu ove kuće, uz napomenu da su većinski vlasnici Amerikanci i Egipćani.
Što se tiče proširenja, potvrdilo se ono što i regionalni i evropski mediji pišu već neko vrijeme, da će Francuska staviti privremenu kočnicu na nastavak tog procesa dok se sama EU unutar sebe ne reformiše. Iako je, naime, Makron i ranije davao izjave u sličnom tonu, ovo je prvi put da je to eksplicitno spomenuo u zemlji koja nade u svoju budućnost polaže na članstvo u EU.
Miloš Šolaja, profesor na Fakultetu političkih nauka u Banjaluci i direktor Centra za međunarodne odnose iz Banjaluke, smatra da Makron ovom posjetom Srbiji pozicionira svoju zemlju po pitanjima evropskih integracija i čini napore da Francuska bude prisutnija i vidljivija u okviru same EU.
"Makron je Srbiji dao prilično veliki značaj što se posebno može nadovezati na odnose Prištine i Beograda i razgovore koji slijede. Što se tiče BiH, na nju će ovaj angažman Francuske uticati u okviru opštih kretanja jer niko se sada pretjerano ne želi baviti BiH, pogotovo što je unutrašnja situacija potpuno blokirana", navodi Šolaja.
On ne vjeruje u najave pojedinih analitičara da će nakon rješenja pitanja Kosova na dnevni red doći BiH, napominjući da će BiH biti na dnevnom redu u okviru onoga kako EU vidi dalje procese u našem regionu.
"Ne vjerujem u domino efekat, odnosno da se čeka rješenje Kosova da se neko onda značajnije posveti BiH", smatra on.
Marija Stojanović, novinarka beogradskog "Danasa", takođe smatra da je Makronova posjeta Beogradu znak ponovne probuđenosti Francuske za Srbiju i cijeli region zapadnog Balkana.
"Makron je, takođe, izjavio da će Pariz pomoći Beogradu u nastavku evropskog puta, ali ni takve izjave ne treba primiti sa velikom euforijom s obzirom na nedvosmisleni stav francuskog lidera: nema proširenja EU bez 'dubinskih reformi' EU", smatra Stojanovićeva. Ona ukazuje da bi bilo prenaglašeno reći za Makrona da je jak i moćan predsjednik, kako ga je nazvao Aleksandar Vučić, predsjednik Srbije, s obzirom na proteste "Žutih prsluka" s kojima se suočava kod kuće, što takođe može uticati na dalje korake Francuske prema Srbiji i regionu.
"Posetu francuskog predsednika obeležili su i simbolički gestovi poput njegovog obraćanja građanima na Kalemegdanu na srpskom jeziku i poruke: 'Francuska vas voli kao što ste vi voleli nju'. Takva retorika ima određeni značaj, ali potrebno je da prođe još vremena da se javnost u Srbiji uveri u istinitost Makronovih reči o obnovljenom savezništvu i prijateljstvu, budući da je i dalje prisutan gorak ukus zbog činjenice da je na ceremoniji povodom završetka Prvog svetskog rata istaknuto mesto zauzimao kosovski premijer Hašim Tači, dok je predsednik Srbije Aleksandar Vučić bio skrajnut", kaže Stojanovićeva
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, kao i na X nalogu.