Kada se govori o aerodinamičnim automobilima, lako nam se javljaju asocijacije niskih kupea s dugim haubama i repovima. Ali, najčešći tipovi karoserija na cestama danas su hatchback tipovi (uključujući i SUV/crossover automobile).
Aerodinamičko oblikovanje ima tri osnovne uloge: smanjiti otpor vazduha, osigurati prianjanje automobila na cestu (downforce) i usmjeriti vazduh na usis ili elemente koje treba hladiti (poput kočnica). Putnički automobili nemaju agresivne spojlere, ravne podnice, difuzore i kanale za vazduh jer bi poskupili automobil, a primarni cilj aerodinamičke optimizacije je za te automobile smanjiti otpor vazduha.
Dvovolumenski tip karoserije (hauba/motorni prostor i kabina/gepek) ne čini se kao idealno aerodnamičko rješenje, a zaista to i nije. No, pri automobilskim brzinama i kovitlanje vazduha može se iskoristiti kao produžetak karoserije. Vrtlozi koje automobil stvara dok sječe zrak povećavaju otpor vazduha, no jedan vrtlog koji automobil "vuče" iza sebe može se zadržati uz automobil pa dalje vazdušna struja bez odvajanja od automobila (i dodatnog vrtloženja) "klizi" niz krov i preko tog vrtloga, kao da automobil ima kapljičasti rep. Tako i hatchback i SUV automobili mogu ostvariti pristojne koeficijente otpora vazduha.
Ovo je rješenje poznato kao Kammov rep, nazvano po inženjeru Wunnibaldu Kammu koji je 1930ih testirao i razvijao dizajn koji je kompaktan, ali zadržava povoljna aerodinamična svojstva. Pri Kammovom repu je oblik vozila od krova prema stražnjem kraju prvo spušten postupno, a zatim manje-više okomito u odnosu na tlo. Takav oblik osigurava praktičnost u smislu prostora gepeka, kompaktnosti i cijene izrade, a zadržava neka svojstva aerodinamički povoljnijeg oblika kapljice (pri određenim uslovima, tj., nakon što se automobil počne kretati određenom brzinom). Ovakav dizajn pomaže i stvoriti polje niskog pritiska pri repu automobila, što smanjuje nepovoljni aerodinamički uspon.
I trkaći automobili koriste ovakav dizajn, npr. Ford GT40, a vozači i inženjeri uključeni u trke u drugoj polovici 20. vijeka, kada se počelo češće eksperimentisati sa spojlerima, primijetili su korist malog zakrilca na kraju spojlera postavljenog okomito. To rješenje koristi iste efekte kao i Kammov rep, teorijski i eksperimentalo objašnjeno je 1970ih, a zove se Gurneyjevo krilo (prema vozaču Danu Gurneyju).
Vrtlog kojeg stvori Kammov rep koristan je i jer glumi kapljičasti oblik, ali je nestabilnog oblika pa se aerodinamički vozilo bolje ponaša u turbulentnom fluidu (tj. u realnim uslovima na putu, a i pisti). Ipak, kako rastu brzine te faktori nelinearnosti u dinamici fluida, duži “repovi” vozila postaju aerodinamički povoljnije rješenje (zadržavajući neka svojstva Kammovog repa).
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, kao i na X nalogu.