Na nešto više od 400 svjetlosnih godina udaljenosti od Zemlje nalazi se mlada egzoplaneta. To samo po sebi nije tako neobično. Naučnici su do sada otkrili na hiljade egzoplaneta, odnosno planeta izvan Sunčevog sustava.
Ali ono zbog čega je ova udaljena planeta posebana jeste to da su astronomi dobili njenu direktnu sliku, što je rijedak slučaj. Naime, planet a2M0437b jedna je od najmlađih egzoplaneta čiji direktan snimak imamo.
"Analizom svjetla koje dolazi s ove planete možemo saznati nešto o njegnom sastavu, a možda i o tome gdje je i kako nastala, u davno nestalom disku gasa i prašine koji su se formirali oko njene matične zvijezde", rekao je astronom Eric Gaidos sa Univerziteta Hawai'i u Manoi.
Direktno i neindirektno opažanje dalekih planeta
Postoji više razloga zbog kojih je teško dobiti direktan snimak neke egzoplanete. Za razliku od zvijezda oko kojih kruže, te planete su vrlo malene i slabog sjaja, što znači da su obično pretamni da bi se mogli vidjeti našom trenutnom tehnologijom.
Naučnici stoga uglavnom otkrivaju egzoplanete na indirektan način, na osnovu njihovog učinka na svoje zvijezde. Ako egzoplaneta tokom svoje orbite prođe između nas i zvijezde, onda možemo registrovati male, periodične promjene u njenom svjetlu.
Osim toga, egzoplaneta takođe ima slab gravitacijski učinak na zvijezdu, čineći da se ona pomalo "ljulja", odnosno uzrokujući lagano pomicanje talasne dužine njene svjetlosti, piše Science Alert.
Ovakvo indirektno opažanje egzoplaneta je najlakše ako je planeta velika i ako se nalazi blizu zvijezde tako da je većina potvrđenih egzoplaneta masivna i na bliskim orbitama.
Koliko je velika 2M0437b?
Egzoplaneta 2M0437b je prilično velika, ali je takođe prilično udaljena od svoje zvijezde - na oko 100 astronomskih jedinica (Pluton je udaljen od Sunca oko 40 astronomskih jedinica). Obično su egzoplanete toliko udaljene od svoje zvijezde previše hladne da bi emitovale infracrveno zračenje, ali ovdje to nije slučaj zbog mladosti same planete.
Budući da je stara samo nekoliko miliona godina, ova planeta je još relativno topla (od 1.127 do 1.227 Celzijusovih stepeni) zbog intenzivnih procesa koji se događaju tokom njenog formiranja. To znači da je možemo vidjeti iako je od nas udaljena 417 svjetlosnih godina.
Naučnici su je registrovali 2018. pomoću teleskopa Subaru na Havajima, a kasnije su je posmatrali u infracrvenom zračenju putem opservatorija W. M. Keck.
Istraživanje Zodiacal Exoplanets in Time (ZEIT) XII: A Directly-Imaged Planetary-Mass Companion to a Young Taurus M Dwarf Star trebalo bi uskoro da bude objavljeno u časopisu Monthly Notices of the Royal Astronomical Society.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, kao i na X nalogu.
