SRBAC - U prepunoj sali Doma kulture u Srpcu, pred brojnim poštovaocima književne, pozorišne i filmske umjetnosti iz cijele bivše Jugoslavije, sinoć je promovisana monografija o velikom glumcu Uglješi Kojadinoviću, autorke Branke Sančanin.
Autor ovog monumentalnog djela, koje je objavljeno na 447 stranica sa 270 fotografija i dokumenata, na ovaj način odao je počast jednom od najvećih glumaca sa naših prostora, koji je preminuo 20. juna 1982. godine i sahranjen u rodnim Glamočanima kod Srbac.
Književnu promociju obilježio je nesvakidašnji emotivni naboj jer su se na sceni iu 20. vijeku smjenjivali tuga, radost, suze i smijeh istinskih poštovalaca Uglješinog lika i djela, glumačke i ljudske veličine koja je obilježila pozorišnu i filmsku umjetnost 1960-ih i 1970-ih. publika.
Monografiju "Umoran od dodira... Uglješa Kojadinović - život i djelo" objavilo je i štampalo Grafičko izdavačko preduzeće "Atlantik bb" Banja Luka, a suizdavač je bila Opština Srbac. Uredništvo je prihvatio prof. dr Siniša Vidaković, redovni profesor istorije umjetnosti na Akademiji umjetnosti u Banjoj Luci, koji je na promociji rekao da je Branka Sančanin svojim pripovjedačkim darom, koji je maestralan, savršeno preplela stručni i naučni dio monografije.
„Još se sećam kada sam kao dete gledao seriju „U registraturi“ u kojoj je Uglješa Kojadinović odigrao jednu od svojih najvećih uloga. Kada mi je Branka ponudila da budem urednik ove knjige, mislio sam da je to za mene velika čast, ali i ogromna obaveza. Nas dvoje smo prijatelji decenijama i ona mi je uvek slala svoje eseje, putopise i druge književne forme koje sam čitao i davao svoje mišljenje. Fasciniran sam načinom na koji piše, a posebno njenom snagom, željom i energijom da dobije toliko informacija bibliografske prirode koje je ugradila u monografiju. Ovo će biti korisno štivo za sve buduće istraživače koji će lako moći da prošire svoj rad onim što je započela“, rekao je Vidaković.
Knjiga sadrži detalje kratke, ali uspješne glumačke karijere, tokom koje je ostvario nezaboravne uloge u filmovima i serijama poput "Velo misto", "Prosjaci i sinovi" i dr., stajući rame uz rame sa glumačkim velikanima poput Radeta Šerbedžije. Fabijan Šovagović i Mustafa Nadarević. Prelistavajući njegove stranice, čitaoci će se susresti sa činjenicom da je Kojadinović pred kraj života osnovao svoje pozorište i igrao Davida Štrpca širom bivše Jugoslavije u predstavi po Kočićevoj „Jazavcu na sudu“.
Iznoseći svoje utiske, dramaturg i direktor Narodnog pozorišta iz Kragujevca, Marko Misirača, rekao je da je rado prihvatio da pomogne Branki u stvaranju ove knjige i dodao da je iznenađen entuzijazmom i odlučnošću koju je u njoj prepoznao, iz čega proizilazi veliko prijateljstvo. rođen.
“Kada sam vidio da je srcem i dušom ušla u ovaj posao, pokušao sam da prikupim što više korisnih informacija o nekim kritikama i ulogama koje je Uglješa imao, što je na kraju rezultiralo veličanstvenom knjigom. Nekada su ugalj usvojili mnogi, dugo je pripadao svima pa nikome i na njega je pao prah zaborava. On je rođen u jednoj zemlji, a stvoren u drugoj, i do sada mu se niko nije odužio na pravi način. „Obilježavajući četrdesetu godišnjicu njegove smrti, vraćamo među nas jednog od najvećih umjetnika koje je Krajina iznjedrila u proteklih pola vijeka“, rekao je Misirača.
On je podsjetio da je u periodu od 1993. do 2007. godine na festivalu "Kočićeva srpska scena" u Prijedoru dodijeljena nagrada "Uglješa Kojadinović", koja je dodijeljena najeminentnijim glumcima.
Nadam se da će jednog dana, možda iz Srpca, doći ideja da se organizuju svojevrsni Dani Uglješe Kojadinovića na kojima će buduće generacije proučavati njegov lik i djelo“, istakao je Misirača.
Recenzenti knjige bili su akademik prof. dr sci. Boris Senker, pročelnik Odsjeka za povijest hrvatskog glumišta HAZU, dr. Nataša Glišić, redovita profesorica povijesti kazališta na Akademiji umjetnosti u Banjoj Luci i arhanđel Teofil Dimitrić, iguman manastira Osovica.
Čestitajući Branki povratak na pijedestal vječnosti, lik velikog glumca Uglješe Kojadinovića, protosinđel Teofil je rekao da je rođenjem ove knjige Branka pokazala da velikani koji su živjeli i umrli služeći drugima, kroz lične talente, nikada ne nestaju s lica. zemlje.
“Brankinim djelom je oživio Uglješu i odigrao svoju najveću ulogu na sceni vječnosti. Ona je umjetniku podigla najveći i najljepši spomenik u čast 40. godišnjice njegove smrti i tako ga uzdigla na vječnu pozornicu da odigra svoju najveću ulogu, koja svjedoči da smrt ne postoji“, rekao je iguman Teofil.
Direktorka Dječijeg pozorišta Banjaluka Ljiljana Labović-Marinković rekla je da bi datum objavljivanja monografije trebalo da bude "crveno slovo" u kalendaru Republike Srpske.
„Naša obaveza je da pokušamo da ova knjiga bude dio svih biblioteka i da bude u kući svih glumaca u Republici Srpskoj, ali i studenata glume i režije koji se upišu na akademiju i kojima treba pokloniti ovu knjigu, “, rekla je Labović-Marinković.
Predavač monografije bio je profesor Krsto Čavor, pripremu fotografija za štampu uradio je Žiko Vidić, a umjetničku fotografiju autora dizajnirao je profesor Drago Vejnović, redovni profesor fotografije na Akademiji umjetnosti u Banji. Luka.
Profesor Čavor je pohvalio autorkino pisanje, rekavši da je i kao njen profesor prepoznao veliki talenat koji se krije u njoj, ali i skromnost koja je uvijek bila jača i koja joj jedno vrijeme nije dozvoljavala da krene u značajno književno stvaralaštvo.
„Sada je slobodna i molimo se da ne prestane da stvara, jer, šta god da napiše, to joj se zlati. Pišući o tako velikom imenu naše umetnosti, Branka je izgradila izvanredno delo, birajući svaku reč, kako ne bi bila nerazumljiva i kako bi svima bila jasna svima koji čitaju knjigu. Želim joj da tako nastavi i srećan sam zbog toga“, rekao je Čavor.
Zahvalivši se na podršci brojnih prijatelja koji su pomogli nastanak ove knjige, Sančanin je posebnu zahvalnost uputio ministru finansija u Vladi Republike Srpske Zori Vidović, bez čije pomoći, kako kaže, ova knjiga vjerovatno ne bi ugledala svjetlo dana. dan. Ona je, između ostalog, zahvalila načelniku opštine Srbac i opštinskoj upravi kao suizdavaču, koji su od početka čvrsto stali iza ovog vrijednog književnog djela i omogućili da se štampanje privede kraju.
„Ovo je jedinstven događaj za našu lokalnu zajednicu koja je kroz svoju istoriju bila bogata raznim događajima i ljudima. Čitajući monografiju, vjerujem da ćemo svi uživati i zahvaljujem Branki koja je ovom izazovu pristupila sa velikom posvećenošću. Posebno sam joj zahvalan na aktivizmu koji konstantno pruža u našoj lokalnoj sredini, učestvujući u pripremi i organizaciji brojnih manifestacija i akademija“, rekao je načelnik opštine Srbac Mlađan Dragosavljević.
Obimna dokumentacija koju je autorka prikupila o glumačkom angažmanu Uglješe Kojadinovića je neprocenjiva. Tokom svog istraživačkog rada, Sančanin je posjetila "Hrvatsko narodno kazalište", Hrvatski državni arhiv, Hrvatsku radioteleviziju i druge važne institucije u Zagrebu, gdje je Uglješa diplomirao na Akademiji kazališne umjetnosti i stekao punu glumu.
Kao jedan od najvećih izazova sa kojima se suočavala prilikom pisanja knjige, autorka je navela odlazak mnogih Uglješinih prijatelja, koji su preminuli mnogo nakon njegove smrti, poput Joakima Marušića, Đure Utješanovića i drugih.
“Njihova svjedočenja, koja nisam imao, bila bi mi veoma vrijedna, ali nisam želio da odustanem od onoga što sam započeo. Imao sam i nekoliko saveznika, što se tiče brojnih meštana koji su ga pamtili kao običnog čoveka, zatim teatrologa, kao i profesora dr Borisa Senkera koji me je zasuo obiljem podataka i odigrao neverovatnu ulogu od početka. "Kad god sam se sreo, posebno u Zagrebu, svi su bili željni pomoći i niko ga nije zaboravio", istakao je Sančanin.
U pripremi knjige, tražeći stari Uglješin kofer, kada ga je dobila od njegove sestre Vanje Malešević, rođene Vulin, Branka je pronašla pregršt starih fotografija, razglednica, uplatnica, ali i svesku plave korice sa natpisom „Hvala živiš“ i za koji je odredila da je do sada neotkriveno, neobjavljeno Uglješino djelo, koje je najvjerovatnije napisano kao scenario.
Obraćajući se prisutnima, Sančanin je izrazio želju da ovaj tekst jednog dana bude objavljen i zadobije svoje istaknuto mjesto na sajmovima književnosti, bibliotekama i u domovima čitalaca i Uglješinih poštovalaca.
„Čitajući taj tekst, koji je napisan kao autobiografska drama u kojoj glumac, suočen sa demonima, kreće u svoju posljednju, odlučujuću borbu, shvatio sam da Uglješa ima više talenata koji su ostali neotkriveni. U svom prekratkom životu nije mnogo pisao niti ništa objavljivao, jer za života o tome nije razmišljao, niti ga je ikad dobio od života, i zato me je zaista zadivila sočnost jezika, jednostavnost stila i prodornosti njegovih misli. Nadam se da će jednog dana njegova porodica, koja poseduje autorska prava, dati dozvolu da se ova lepa priča objavi, da pobedi u rukama studenta glume, igra na sceni ili nađe u knjižarama, a ja bih jako voleo da budem priređivač te knjige", rekao je Sančanin.
Jedan od najemotivnijih trenutaka večeri dogodio se na samom kraju promocije kada je autor, nakon više od četiri godine istraživanja i pisanja, vratio Uglješin kofer sa ličnim stvarima njegovoj sestri Vanji, koja je javno izrazila zahvalnost za pisanje i objavljivanje. ovu knjigu njenom ujaku, velikom jugoslovenskom glumcu.
„U meni je trenutno bura osećanja, prepliću se zadovoljstvo, sreća, ponos i neizbežna tuga jer mnogi nisu sa nama, uključujući i moju majku koja je krivac za sve priče i anegdote mog ujaka i naše porodice koje sam ja rečeno u nastajanju ove knjige. Zahvaljujem Branki što je imala viziju i pronašla put u koji je utkala svoju istrajnost, rad, trud i ljubav. Uspješno je stigla do cilja i poklonila mi ovu knjigu, najljepšu na svijetu“, rekao je Vanja Malešević.
Na kraju je velikim aplauzom dobila saopštenje direktora Centra za kulturu i sport Radovana Mitrakovića, kojim je saopštena odluka Upravnog odbora ove ustanove da Dom kulture u Srpcu nosi ime Uglješe Kojadinovića, koji je napisano u holu, pored njegove slike.
Sinoćnjoj promociji, koju su organizovali Opština Srbac, Centar za kulturu i sport, Narodna biblioteka Srbac i autori, prisustvovali su brojni gosti iz Srpca, Banjaluke, Doboja, Laktaša, Gradiške, Zagreba, Beograda, Bijelog Polja. i druge opštine i gradovi.region.
Posetioci su imali priliku da pogledaju i spot Miće Kurtovića, koji je sačinjen od glumačkih fotografija, praćen čuvenom muzičkom temom jednog od najvećih kompozitora i tekstopisaca sa naših prostora Arsena Dedića. Odlomke iz monografije čitao je Goran Jokić, glumac Narodnog pozorišta Republike Srpske i dvostruki dobitnik pozorišne nagrade "Uglješa Kojadinović".
U narednom periodu monografija o Uglješi Kojadinoviću biće promovisana u opštinama i gradovima u regionu. Prva sljedeća promocija planirana je za 1. srpnja na Teatar festu u Jajcu, a potom će u septembru biti dvije promocije u Zagrebu u velikoj biblioteci i čitaonici "Bogdan Ogrizović" na Cvjetnom trgu i foajeu Hrvatskog narodnog kazališta.
(Srbac.rs)
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, kao i na X nalogu.