Republika Srpska je od prvog dana svog postojanja, a od tada je prošlo trideset godina, suočena sa stalnim napadima, političkim i ekonomskim, i u stalnom je stanju sopstvene odbrane.
Stalno se brani, uglavnom od laži i političkog siledžijstva, i u ovom vremenu njena odbrana je potrebnija više nego ikada. Napadi uporno dolaze sa Zapada, a sada kada Zapad praktično politički i ekonomski i ne postoji, nego samo Amerika, napade predvodi američka administracija. Pored direktnih pritisaka i ucjena, glavni američki instrument je USAID, državna organizacija koja je osnovana kao front igrač Centralne obavještajne agencije (CIA), koja, kako to i sami Amerikanci kažu, sada radi javno ono što je CIA decenijama radila tajno. USAID je aprila 2021. godine donio novu strategiju rada u Bosni i Hercegovini. Baza tog rada je navodna "pomoć" i izgradnja širokog spektra takozvanog civilnog sektora (nevladine organizacije), iz kojeg se onda postepeno regrutuju ljudi koji dobijaju i državne funkcije i poslove u široj državnoj mreži, kao što su razne agencije, školstvo, zdravstvo, pravosuđe i mediji. Drugim riječima, te američke radove u stvari finansira sama Republika Srpska jer to je dio "reformi".
Srpski nacionalni korpus
Unutrašnja odbrana, međutim, samo je jedan dio problema. Drugi dio je što su Republika Srpska i srpski nacionalni korpus, ali i cijela Bosna i Hercegovina, vidimo koliki su otpori i kineskim investicijama u Federaciji, u vrtlogu geopolitičkih igara širih razmjera. Geopolitički položaj Republike Srpske je uistinu komplikovan jer se temelji na dvije ravni. Jedna ravan je da je ona dio državne zajednice Bosne i Hercegovine, a druga da je po svojoj prirodi unutar srpskog nacionalnog korpusa. Taj drugi nivo istovremeno znači i da je neraskidivo, po svojoj prirodi, vezana i za Srbiju kao većinsku zemlju srpskog naroda. To su definisanosti njenog položaja. To znači da je "napadnuta" sa dvije strane. U ovoj višoj fazi svjetske krize, koju oličavaju ekstremno zaoštreni odnosi takozvanog kolektivnog Zapada predvođenog Amerikom, s Rusijom i postepeno i s Kinom to je više nego očigledno. Zapad, tačnije Amerika, se u tom uzavrelom ambijentu i dalje ponaša kao da je Bosna i Hercegovina njegovo privatno vlasništvo. U prevodu na politički jezik, Bosnu i Hercegovinu drži kao svoju koloniju, ali bez ikakve odgovornosti. Takav status Republika Srpska ne želi da prihvati i zato je na sve agresivnijem udaru Amerike. Istovremeno, zbog zaoštravanja odnosa Zapada sa Rusijom, ali i s Kinom, Zapad svoju političku agresiju usmjerava prema svima za koje se vjeruje da su ruski saveznici pa su tako na udaru i Srbi. Republika Srpska je u zapadnoj percepciji označena kao jedan od temelja srpsko-ruskog prijateljstva i politička agresija prema njoj se ne može odvojiti od te zapadne percepcije. Drugim riječima, Srpska je pod "baražnom vatrom" i zbog prijateljstva s Rusijom. U ovoj fazi svjetske geopolitičke krize to je i osnovni razlog intenzivnih udara. Uprkos tome Republika Srpska ima mogućnosti da se odbrani od pritisaka čiji je cilj, očigledno, političko uništenje i razvlašćivanje Srpske. Kako se onda odbraniti? Poznato je da snaga svakog društva potiče od njegove unutrašnje snage i cjelovitosti vizije. Tako je i prvi uslov odbrane unutrašnja snaga, i na tome mora najviše da se radi, kao i na viziji Republike Srpske.
Političko nasilje
Apsurdno je da je Republika Srpska na udaru Zapada najviše zbog toga što ona traži ono na šta ima pravo, a što joj je minulih decenija postepeno oduzimano. Dugo je Srpska trpjela poniženja i ucjene bjelosvjetskih birokrata. Ona zaista ne traži ništa više od toga, Srpska samo traži poštovanje Dejtonskog sporazuma i Ustava Bosne i Hercegovine, koji iz njega proističe. I, u stvari, to što traži da se poštuje zakon i Dejton i da ne želi da više bude bilo čija kolonija je postao i najveći politički problem Republike Srpske. Republika Srpske upravo može da se odbrani baš onim zbog čega je napadaju, može da se odbrani Dejtonom, iako zapadni specijalni i visoki predstavnici tvrde da Dejton nije više bitan. To je nova formula. U tom ambijentu apsurda nevolja je što se međunarodni sistem u stvari raspao, a s njim i bilo kakav značaj i autoritet međunarodnih institucija. Sve je postalo apsurdno. Na primjer, Kristijan Šmit koji se predstavlja kao visoki predstavnik namjerava da šalje izvještaj o stanju u Bosni i Hercegovini Savjetu bezbjednosti Ujedinjenih nacija, a taj ga Savjet nije imenovao, u stvari, u nekom slobodnijem tumačenju, odbio je da ga imenuje. Šmit nema legitimitet. U takvom ambijentu političkog nasilja Republici Srpskoj, naravno, nije lako da se odbrani i povrati autoritet izvornog Dejtona. Nije lako, ali nije nemoguće. Osnovni uslovi su odlučnost, podrška dovoljne većine javnosti i izgradnja odbrane kroz legalne, državne institucije. Samo široka institucionalna odbrana može da bude efikasna. To u praktičnom smislu znači da sve odluke Republike Srpske u odbrani svojih prava treba da budu institucionalne i zakonski utemeljene. Niko ne može protiv institucija, pa ni Zapad, utoliko prije što njegova moć nasilja opada. Iskustvo nas, međutim, uči da ni to neće da bude lako jer su mnogi "predstavnici naroda" i funkcioneri državne uprave i sudstva nečiji (strani) klijenti. Političko Sarajevo nastoji da minira sve što radi Republika Srpska i ponaša se kao da državna zajednica Bosne i Hercegovine i ne postoji, ali to ne može bitnije da utiče na odbranu prava Republike Srpske. Sudbina Republike Srpske je, ipak, u rukama njenih građana, a u tome su, kao što je već rečeno, najvažniji odlučnost, hrabrost i snaga da se istraje. Treba uraditi ono što je rečeno i onda to postaje nova stvarnost koju svi moraju da prihvate. Meni se čini da to ne samo da je moguće, nego da je gotovo izvjesno. Republika Srpska se u stvari prije svega bori protiv laži i lažnih optužbi. Te laži su čak baza rada zapadnih vlada i parlamenata, kao što je nedavno njemački parlament optužio Srpsku za secesionizam samo zato što traži svoja Dejtonska prava. Te laži više nisu zavijene u neku formu, one su očigledne. Ali, najteže se boriti protiv onoga što je očigledno. Što kažu Englezi, najteže je dokazati ono što je očigledno.
Srbija ponovo glasala protiv Rusije
Srbija je minule nedjelje ponovo u Generalnoj skupštini Ujedinjenih nacija glasala protiv Rusije. Ovog puta je podržala američku incijativu da se Rusija suspenduje iz Savjeta Ujedinjenih nacija za ljudska prava. Članstvo u tom savjetu nije stalno i zemlje se biraju na dvije godine. Rusija je izabrana 2021. i članstvo joj ističe 2023. Sam Savjet nema moć, može jedino da traži istragu, i njegova funkcija je uglavnom za dnevnopoliticku upotrebu. I glasanje za suspenziju neke zemlje je simboličko i upravo ta simbolika je ono što je Amerika tražila. Glasanje Srbije za suspendovanje Rusije nije, međutim, simboličko. To je treći put zaredom da Srbija u Generalnoj skupštini glasa protiv Rusije i to bi se već, u širem smislu, moglo nazvati izdajom. Srbija izdaje Rusiju. To je činjenica i naknadna objašnjenja i medijska propaganda ne pomažu. U Srbiji mnogi vjeruju da je riječ o "maloj, taktičkoj izdaji", ali to obično vodi ka velikoj izdaji. A Rusija je svojim vetom spriječila američko-britansku inicijativu da Savjet bezbjednosti Srbe, sve Srbe, proglasi genocidnim narodom. Da ništa drugo nije uradila, to je nešto što Srbi ne bi smjeli nikada zaboraviti. I sada Srbija glasa protiv Rusije. To je, nije ipak pretjerano reći, sramna izdaja. Zvanični Beograd tvrdi da je izvorna odluka bila da Srbija bude uzdržana, ali su onda uslijedili snažni pritisci sa Zapada i došlo je do promjene. Drugim riječima, Srbija je poražena, kapitulirala. Bilo je, tvrdi se, i ucjena, ali kakvih? Koga Amerikanci ucjenjuju? U Beogradu tvrde - Srbiju, ali poznato je da Amerikanci isključivo ucjenjuju ličnosti.
Delikatan položaj
Takođe, u Beogradu se ukazuje da Srbija jeste vojno neutralna, ali politički nije, jer je na "evropskom putu". Šta bi to moglo da znači za Republiku Srpsku? Jer, danas su pritisci oko Rusije, a šta će biti kada na red dođu slični pritisci zbog Republike Srpske? To je izuzetno važno pitanje čiji mogući odgovor budi mnoge sumnje. Obično se vjeruje da Srbija i pored svojih interesa ima prag ispod kojeg ne može da ide kada je riječ o Republici Srpskoj. To je u principu tako, ali šta ćemo s "evropskim putem"? Jer, to bi mogao da bude uslov za "evropski put". Naivna je politika koja vjeruje da će pritisci proći ako se zadovolje samo neki zahtjevi. Ne, to nema kraja ako se na početku ne zauzme stav. Naravno, Srbija je u veoma delikatnom položaju, ali dolazi vrijeme kada bi trebalo ozbiljno da preispita svoju poziciju. Srbija je u vrtlogu specijalnih operacija Amerike u kojima se, izgleda teško, snalazi, iako u tome ima dugo iskustvo na sopstvenoj koži. Za ilustraciju je i slučaj s letovima "Er Srbije" za Rusiju. Prvo su išle dojave o podmetnutim bombama, a sada srpske putničke avione u nekim zemljama prate borbeni avioni NATO zemalja. Kažu, prate ih jer možda ima bomba u avionu. Besmisleno, kao da vojni avion u pratnji može da spriječi tu bombu. Bivši američki ambasador u Beogradu Vilijem Montgomeri, ako mu je vjerovati, u nedavnom intervjuu jednom hrvatskom dnevniku rekao je da je predsjedniku Srbije preporučio da prvo smanji broj letova za Rusiju, a potom da ih i ukine, te tvrdi da mu je to predsjednik Srbije i obećao. To, ako je tačno, baca drugačije svjetlo na cijelu situaciju s avionima "Er Srbije", a ako se letovi ukinu to će značiti uvođenje sankcija. To traži "evropski put". "Evropski put" kakav je sada postao je omča oko vrata cijelom srpskom korpusu. I sve se to dešava kada bivši lični ljekar bivših predsjednika Obame i Trampa dr Roni Džekson sumnja u mentalno zdravlje predsjednika Džoa Bajdena i tvrdi da su njegove kognitivne sposobnosti postale pitanje nacionalne bezbjednosti.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, kao i na X nalogu.