BANJALUKA - Preventivni pregledi osoba starijih od 18 godina trebalo bi da postanu godišnja rutina, istakli su banjalučkom Domu zdravlja, jer ne samo da bi se neke neotkrivene bolesti poput dijabetesa ili karcinoma otkrile dok još nisu ozbiljno narušile zdravlje većeg broja organa, nego bi i život u starijoj dobi bio kvalitetniji.
"Na našim prostorima nije dovoljno razvijena svijest o njegovanju vlastitog zdravlja, te je i rjeđe posjećivanje porodičnog doktora radi obavljanja preventivnih pregleda. Bitno je shvatiti da je rano otkrivanje faktora rizika za nastanak neke bolesti ključ izlječenja", kažu u Domu zdravlja Banjaluka, a povodom Svjetskog dana zdravlja, koji se obilježava 7.aprila.
Doktori kažu da su faktori rizika stanovnika u dobi od 18 do 65 godina visok krvni pritisak, povišene masnoće u krvi, povišeni trigliceridi, gojaznost, pušenje i fizička neaktivnost.
U banjalučkom Domu zdravlja ističu da se ljekari svakodnevno suočavaju i s pacijentima koji sami sebi postavljaju dijagnoze pomoću informacija s interneta i od njih zahtijevaju samo uputnice za specijalističke preglede.
"Pacijenti moraju shvatiti da je proces postavljanja dijagnoze nešto za što treba puno znanja i iskustva te da je to kao da amater smatra da je bolji igrač od šahovskog velemajstora, a da su posljedice postavljanja samodijagnoze višestruke", kažu u Domu zdravlja.
Za očuvanje zdravlja doktori savjetuju spavanje sedam do osam sati, redovne obroke, fizičku aktivnost, kvalitetnu ishranu, nepušenje, a alkohol konzumirati umjereno, na primjer samo čašu crnog vina na dan.
U Institutu za javno zdravstvo RS kazali su da se višе оd sеdаm dеcеniја u ciјеlоm sviјеtu svаkе gоdinе оbiljеžаvа Svјеtski dаn zdrаvljа.
Ovоgоdišnjа tеmа је "Univеrzаlnа pоkrivеnоsti zdrаvstvеnоm zаštitоm", sа fоkusоm nа primаrnu zdrаvstvеnu zаštitu. Cilj оvоgоdišnjе kаmpаnjе је dа pоmоgnе ljudimа dа bоljе rаzumiјu štа univеrzаlnа zdrаvstvеnа zаštitа znаči - kоје uslugе i pоdrške trеbа dа budu dоstupnе i gdје.
Kako kažu u Institutu, jеdnо оd оsnоvnih ljudskih prаvа је prаvо nа zdrаvljе, a ljudi trеbа dа imајu dоvоljnо infоrmаciја о zdrаvlju i о pоtrеbnim uslugаmа dа bi nа оdgоvаrајući nаčin vоdili rаčunа о svоm zdrаvlju i zdrаvlju svојih pоrоdicа. Prеmа pоdаcimа Svjetske zdravstvene organizacije, nајmаnjе pоlоvinа ljudi u sviјеtu trеnutnо niје u mоgućnоsti dа dоbiје оsnоvnе zdrаvstvеnе uslugе.
Skоrо 100 miliоnа ljudi је еkstrеmnо sirоmаšnо, а mоrа dа plаćа zdrаvstvеnе uslugе, a okо 12 odsto svјеtskе pоpulаciје pоtrоši 10 odsto svојih prihоdа nа zdrаvstvеnе trоškоvе, štо prеdstаvljа prеkоmјеrnе trоškоvе.
U Zavodu za federalno zdravstvo FBiH kažu da je poboljšanje dostupnosti primarne zdravstvene zaštite značajan cilj reforme zdravstvenog sistema u Federaciji BiH.
"Prema podacima redovne zdravstvene statistike za 2017. godinu, stanovništvo FBiH je primarnu zdravstvenu zaštitu ostvarivalo u okviru 983 geografske lokacije/ambulante", kažu u ovom zavodu.
Dodali su da je u primarnoj zdravstvenoj zaštiti (porodična medicina, opšta medicina, pedijatrija, školska medicina, pneumofiziološka zaštita, medicina rada, hitna pomoć, patronaža) u 2017. godini u FBiH radila trećina ukupnog broja zaposlenih doktora medicine, te preko petina ukupnog broja medicinskih sestara/tehničara.
Prema njihovim riječima, po jednom doktoru medicine u primarnoj zdravstvenoj zaštiti u Federaciji BiH je u 2017. u prosjeku bilo 1.347 stanovnika, s najvećim brojem stanovnika po jednom doktoru u Unsko-sanskom kantonu - 2.234, a najmanjim u Hercegovačko-neretvanskom - 1.082.
RS dobila 32 nova primarijusa
Na svečanosti u petak povodom obilježavanja Svjetskog dana zdravlja ministar zdravlja i socijalne zaštite RS Alen Šeranić uručio je doktorima medicine i magistru farmacije odluke o dodjeli naziva primarijus, koje se tradicionalno dodjeljuju zaslužnim i uspješnim zdravstvenim profesionalcima na preporuku njihovih saradnika i ustanova.
Ministar je uručio odluke o dodjeli naziva primarijus za 31 doktora medicine i jednog magistra farmacije. Šeranić je čestitao primarijusima, koji su, kako je naglasio, ovu titulu zaslužili i opravdali svojim dugogodišnjim profesionalizmom, zalaganjem u struci, kontinuiranom medicinskom edukacijom i odličnim rezultatima rada.
Korisni savjeti
- spavanje sedam do osam sati
- redovni obroci
- fizička aktivnost
- nepušenje
- alkohol umjereno, samo čaša crnog vina
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, kao i na X nalogu.