Iako ljudi često odgađaju ili zanemaruju posjetu ljekarima, jer se osjećaju zdravim, redovni pregledi su ipak bitni, jer se na njima mogu na vrijeme otkriti potencijalni zdravstveni problemi. O tome zašto su važni preventivni pregledi te koliko često ih treba obavljati, čitajte u nastavku.
Šta je redovni preventivni pregled i zašto je važan?
Redovni preventivni pregled je vrsta pregleda za zdrave osobe, a uključuje medicinske analize, fizičke preglede i procjenu zdravstvenih rizika. Cilj ovih pregleda je procjena opšteg zdravstvenog stanja pacijenta uz identifikaciju potencijalnih zdravstvenih problema. Na osnovu dobijenih rezultata ljekar može preporučiti promjene životnih navika uz druge mjere za očuvanje dobrog zdravlja. Baš poput stomatološkog pregleda, koji može spriječiti potrebu za dugotrajnim i složenim liječenjem zuba, redovni preventivni pregledi služe da se otkriju problemi prije nego što do njih dođe ili bar dovoljno rano kako bi se uspješno liječili. Procjena koja se bazira na zdravstvenom stanju, načinu života i porodičnoj anamnezi može pomoći u prepoznavanju potencijalnih budućih zdravstvenih rizika. Na primjer, visok nivo holesterola može uzrokovati komplikovane kardiovaskularne probleme. Redovni preventivni pregled cijelog tela takođe može otkriti "tiho" hronično stanje, poput dijabetesa ili visokog krvnog pritiska. Rana dijagnoza može pomoći da eventualna hronična stanja držite pod kontrolom i tako izbjegnete dalje pogoršanje opšteg zdravstvenog stanja. Takođe, neke jednostavne analize mogu pomoći u ranom otkrivanju ozbiljnih bolesti.
Šta sve obuhvata redovni preventivni pregled?
Individualni zdravstveni rizici zavise od specifičnih faktora koji uključuju godine, pol, okolinu, genotip te nasljedne predispozicije, izbor životnoga stila itd. Shodno tome će se komponente uključene u redovni preventivni pregled razlikovati od osobe do osobe, pa će se čak u određenom periodu razlikovati za istu osobu. Inače, paketi procjene postaju sve detaljniji što je osoba starija, pa bi tako osobe starije od 40 godina trebalo da prođu detaljniju zdravstvenu procjenu u odnosu na onu od prije 20 godina.
Tipični program pregleda obuhvata:
• Pregled opšteg zdravstvenog stanja pacijenta, anamnezu bolesti, postojeća stanja, ako ih ima, navike i način života;
• Analize krvi i urina za provjeru funkcije štitne žlijezde, jetre, bubrega, imunološkog sistema itd.;
• Testove, poput rendgenskog snimanja, ultrazvuka ili skeniranja;
• Jedan ili više fizičkih pregleda i konsultacija.
Nakon dobijenih rezultata, doktor može preporučiti dodatne medicinske testove i analize, kao što su testovi srčane i plućne funkcije, procjena gustine kostiju, mamografija, pregled debelog crijeva na prisustvo raka ili pregled prostate, očiju, kože itd.
Koliko često treba ići na redovni preventivni pregled?
Ljekari svakoj odrasloj osobi preporučuju da bar jednom godišnje obavi redovni preventivni pregled, čak i kada nema nikakvih tegoba niti simptoma, a odatle i dolazi naziv godišnji zdravstveni pregled. Međutim, za neke mlade i zdrave osobe koje u porodici nisu imale bolesti, takav pregled se može obaviti jednom u svake dvije ili tri godine. Najbolje bi bilo razgovarati sa ljekarom o tome kada bi trebalo da dođete sljedeći put.
Šta možete očekivati tokom preventivnog pregleda?
Preventivni pregled obično počinje razgovorom s ljekarom o istoriji bolesti, lijekovima koje ste koristili, porodičnim predispozicijama, načinu života, kao i ishrani i navikama koje bi mogle uticati na vaše zdravlje. Sve te informacije pomažu ljekaru da shvati s kojim zdravstvenim rizicima se možete suočiti te da se odredi obim testova i pregleda koji će biti potrebni. Nakon što obavite sve testove i preglede, slijedi pregled rezultata uz konsultacije s ljekarom.
Preporučuje se da na pregled dođete praznog stomaka, jer je potrebno od osam do 10 sati gladovanja, a ponekad i 12-14 sati za specifične krvne analize. Dozvoljeno je piti običnu vodu, ali su zabranjeni slatkiši, unos kofeina i pušenje. Takođe, 24 sata prije pregleda treba prestati s konzumiranjem alkohola i veče završiti laganim obrokom. Osim toga, dva dana prije termina se ne preporučuje konzumiranje namirnica poput crvenog mesa, cvekle, špinata i brokula.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, kao i na X nalogu.