KAŠMIR - Sedmicu na izmaku obilježile su napetosti između Indije i Pakistana. Nakon što je Pakistan oborio dva indijska vojna aviona u Kašmiru, mnogi su pomislili i na mogućnost nuklearnog rata. Napetosti između dvije nuklearne sile traju sedam decenija.
Spor između dvije azijske zemlje traje od 1947. godine. Godine nasilja su obilježene i sa dva rata.
Kolonijalna prošlost je odredila područja sukoba između Indije i Pakistana. Od 17. do 20. vijeka, Ujedinjeno Kraljevstvo je vladalo indijskim potkontinentom, piše "National Geographic".
Do 1858. godine su vladali posredno preko kompanije "British East India Company", a potom preko Krune. Tokom vremena, brianska moć nad njenim kolonijama je slabila, a u tome je značajno doprinijelo jačanje nacionalizma u kolonizovanim državama.
Uprkos strahu od građanskog rata između hinduističke većine i muslimanske manjine, Ujedinjeno Kraljevstvo je pod pritiskom odobrilo nezavisnost svojoj koloniji. Završetkom Drugog svjetskog rata, parlament ove države je odlučio da se vladavina u Indiji okonča do 1948. godine.
Britanska vlast je kroz izborni sistem podijelila hinduse i muslimane u Indiji. Postojao je poseban izborni sistem za muslimansko stanovništvo. Za posljedicu je to imalo podsticanje separatizma među ovom vjerskom grupom.
Lider Muslimanske lige u Indiji, Mohamad Ali Jinah je zahtijevao da se muslimani priznaju kao posebna nacija.
"Krajnje je vrijeme da Britanci dopuste podjelu Indije, te formiranja Pakistana i Hindustana. To bi značilo slobodu za obje države", rekao je 1945. godine Ali Jinah.
Dok su u vjerskim sukobima na hiljade ljudi gubili svoje živote širom zemlje, britanski i indijski lideri su počeli sve ozbiljnije razmišljati da se zemlja podijeli na osnovu religijske pripadnosti stanovništva. To se i desilo - 14. avgusta 1947. godine kada je formirana dominantno muslimanska zemlja Pakistan.
Više od 550 kneževina unutar Indije, koje su bile pod upravom Ujedinjenog Kraljevstva su imale pravo da odluče da li će se pridružiti novoosnovanoj državi ili će i same da budu nezavisne.
U to vrijeme, kneževine Džamu i Kašmir, u kojem je živjelo dominantno muslimansko stanovništvo, bile su pod upravom maharadže Harija Singa koji je bio hinduista.
Za razliku od većine kneževina koje su se pridružile jednoj ili drugoj državi, Sing je želio nezavisnost za Kašmir. U želji da ne podlegne pritisku jedne ili druge države, maharadža je potpisao mirovni sporazum s Pakistanom. Sporazumom je omogućeno da stanovništvo Kašmira trguje i putuje u Pakistan. Sa druge strane, Kašmir nije potpisao takav ili sličan sporazum s Indijom.
S obzirom na nasilje koje je uzrokovano podjelom na dvije zemlje, pakistanska vlada je počela vršiti pritisak na Kašmir da mu se pridruži. Propakistanski pobunjenici finansirani od strane Pakistana su u septembru 1947. godine preuzeli kontrolu nad zapadnim dijelom bivše kneževine.
Plemensko stanovništvo imena Paštun je prešlo iz Pakistana u ovu regiju, što je primoralo Singa da zatraži pomoć od Indije. Ova država je vojnu pomoć uslovljavala time da Kašmir bude njen dio.
Tadašnji lider Kašmira je pristao na ovaj uslov potpisavši u oktobru 1947. godine Pristupni instrument - dokument kojim je dozvoljena indijska dominacija nad ovom regijom. Ustavnim uređenjem druge najmnogoljudnije zemlje, Kašmir je dobio poseban status.
Njime je omogućena nezavisnost Kašmira u mnogim stvarima osim u komunikacijama, spoljnim poslovima i odbrani.
Ispostaviće se da je odluka maharadže bila sudbonosna za budućnost jer je stvorila plodno tlo za smrtonosne konflikte, što uključuje i dva rata, navodi "National Geographic".
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, kao i na X nalogu.
